KINH VỊ TẰNG HỮU THUYẾT NHÂN DUYÊN
Dịch giả: Sa môn Thích Đàm Cảnh
__________________________________________________ ______________________________________


Nếu là người có trí tuệ,

Không khoe mình ai cũng biết.

Như thế là kẻ đa văn,

Như mặt trời soi trong thế gian.

(Không khoe mình là sáng, mà ai cũng biết là sáng)

Kẻ vừa nghe (biết) chút ít,

Tự khoe mình là lớn.

Như mù cầm đuốc soi,

Chiếu ai chớ mình không sáng.

Khi bấy giờ, Phú Lầu Na nghe Ta nói lời ấy rồi bỗng nhiên tâm ngộ, liền bỏ đuốc cổi đồng, năm vóc gieo sát đất, hổ thẹn xin lỗi. Vì do ông là người đa văn, trí hụê các căn thông lợi, cho nên trong khi lạy xuống chưa đứng dậy mà dã dữt đặng phiền não trong ba cõi được quả A La Hán. Sức trí huệ đó thí cũng như câu móc điều phục con voi, voi tùy theo móc mà đi.

Đại vương phải biết rằng: Luận như người tập đọc, đều nhờ ngăn cấm năm tình, mới được thông suốt không chỗ ngăn ngại. Vì chỗ không ngăn ngăn ngại nên gọi là Vô ngại trí. Vô ngại trí ấy đủ có bốn biện tài vậy. Nay Phú Lầu Na đủ có bốn món biện tài, đều nhờ khiêm tốn cần khổ học tập mới được. Thế cho nên Ta nói: Luận như người huệ giải có bảy món của. Sao gọi là bảy?

Một là: Tín tài.

Hai là: Tinh tấn.

Ba là: Trì giới

Bốn là: Tàm quý.

Năm là: Đa văn.

Sáu là: Hành xả.

Bảy là: Định huệ.

Ấy là bảy món của; bà Mạt Lợi Phu nhân có đủ bảy món của ấy.

Đại vương phải biết, Mạt Lợi Phu nhân tuy là thân nữ, mà tài cao trí rộng, chẳng phải như người phàm, đều nhờ hồi còn trẻ đến giời, giữ gìn cẩn thận thân, khẩu, ý nghiệp, nhất tâm chuyên niệm, tu tập trí huệ, vì cái sức trí huệ nên gọi là sức giải thoát; rồi đem trí tuệ bày tỏ khắp trong thiên hạ.

Khi bấy giờ, Đức Thế Tôn, nhân Sa-di La Hầu La và cả đại chúng mà nói bài tụng rằng:

Đa văn là chim cánh vàng

Oai thế võ lực mạnh

Vân là kho hành bảo

Ở đâu lợi ích đấy

Văn là cầu cống to

Cứu khỏi mọi khổ ách

Văn là thuyền lái lớn

Đưa qua biển sanh tử

Đa văn chí được sáng

Vì sáng trí huệ thêm

Trí huệ hiểu (rõ) nghĩa rộng

Thấy nghe tu đúng pháp

Đa văn trừ được não

Hay dùng định làm vui

Khéo giải pháp cam lồ

Từ đó được Niết bàn

Văn là biết pháp luật

Hết nghi thấy được chánh

Nhờ văn bỏ phi pháp

Đi đến chỗ bất tử

Tiên nhân kính thờ văn

Chư Thiên lại cũng thế

Giữ tâm không buông lung

Đa văn thành Thánh trí

Trí huệ trừ lo giận

Cũng dẹp thói tà phi

Người muốn cầu yên ổn

Phải tôn thờ người trí (sáng suốt)

Mù từ đây được mắt

Như trong tối được đuốc,

Mở lối cho người đời

Như người sáng dắt người tối

Thế là bỏ ngu si

Ly, mạn, hào, phú, lạc

Chăm học thờ Minh sư

Ấy gọi là người đức.