CỘI NGUỒN TRUYỀN THỪA Nguyên Tác: Nguyệt Khê Thiền Sư

[choconxauxi]

CỘI NGUỒN TRUYỀN THỪA

Tác Giả: Nguyệt Khê Thiền Sư

__________________________________________________ ______________________________________

CHƯƠNG III - THỈNH ÍCH (HỎI ĐẠO)

Tăng hỏi: Con tham thiền dụng công “Muôn pháp về một, một về chỗ nào?”
Đem muôn niệm gom thành một niệm, một niệm này rõ ràng tinh minh, vậy
phải là kiến tánh chăng?

Sư nói: Muôn niệm từ kiến, văn, giác, tri sanh khởi, ông đem muôn niệm
gom thành một niệm, một niệm này cũng là kiến, văn, giác, tri, với Phật tánh
trọn chẳng dính dáng, ông nên dùng cái niệm “muôn pháp về một” nhìn coi
một về chỗ nào? Chớ nên gián đoạn, hễ cơ duyên đến thì hầm sâu vô minh
tan rã, liền thấy Phật tánh. Khi kiến tánh rồi, như người uống nước, lạnh
nóng tự biết, chẳng cần hỏi người.

101 Coi Nguon TT.jpg

[choconxauxi]

CỘI NGUỒN TRUYỀN THỪA

Tác Giả: Nguyệt Khê Thiền Sư

__________________________________________________ ______________________________________

CHƯƠNG III - THỈNH ÍCH (HỎI ĐẠO)

Tăng hỏi: Con dụng công tham câu thoại đầu “Giảng kinh là ai?” Con cho rằng giảng kinh thuyết pháp là dùng vọng niệm của lục căn mà giảng, nghe
cũng dùng vọng niệm của lục căn mà nghe, nếu đem lục căn đoạn dứt thì giảng
chẳng thể giảng, nghe chẳng thể nghe. Vậy là minh tâm kiến tánh chăng?

Sư nói: Lục căn có hai cái dụng là kiến, văn, giác, tri, lục căn không nên
đoạn dứt, nếu minh tâm kiến tánh thì lục căn biến thành Ứng thân. Nay ông
chớ nên đoạn dứt lục căn, phải đem cái niệm đoạn dứt lục căn ấy dùng để
tham cứu Bổn lai diện mục, Phật tánh vốn không có lục căn, nên chẳng cần
dứt nó, dụng công như thế mới hợp với cách tu của Thiền tông. Theo cách tu
của ông là phương pháp Tiểu thừa, chẳng được cứu cánh

102 Coi Nguon TT.jpg

[choconxauxi]

CỘI NGUỒN TRUYỀN THỪA

Tác Giả: Nguyệt Khê Thiền Sư

__________________________________________________ ______________________________________

CHƯƠNG III - THỈNH ÍCH (HỎI ĐẠO)

Tăng hỏi: Con tham câu thoại đầu là “Trước khi cha mẹ chưa sanh, thế nào Bổn lai diện mục?” Con cho là trước khi cha mẹ chưa sanh là thanh thanh
tịnh tịnh, vì có vọng niệm mới đến đầu thai, nếu dứt hết vọng niệm thì được
khôi phục cái thanh tịnh của bổn lai diện mục kia, như vậy có hợp với lý của
Thiền tông chăng?

Sư nói: Trước khi cha mẹ chưa sanh chẳng phải bổn lai diện mục, ấy là thân
Trung ấm, một niệm bất giác mới đến đầu thai; nếu đầu thai là bổn lai diện
mục thì Phật tánh cũng là luân hồi, chẳng phải cứu cánh. Nay ông dứt hết
vọng niệm, đến cảnh giới thanh thanh tịnh tịnh (vô thỉ vô minh), cần phải
khởi nghi tình nhìn thẳng cảnh giới này, nhìn đến sơn cùng thủy tận, hầm
sâu vô minh phá tan, tức là bản lai diện mục. Bản lai diện mục chẳng khởi
vọng niệm, vọng niệm từ kiến, văn, giác, tri đã biến thành Bản lai diện mục
rồi, vậy mới được gọi là minh tâm kiến tánh.

103 Coi Nguon TT.jpg

[choconxauxi]

CỘI NGUỒN TRUYỀN THỪA

Tác Giả: Nguyệt Khê Thiền Sư

__________________________________________________ ______________________________________

CHƯƠNG III - THỈNH ÍCH (HỎI ĐẠO)

Tăng hỏi: Con dụng công theo kinh Đại Bát Nhã, trong Kinh nói: “Kiến vô
sở kiến tức chơn kiến, tri vô sở tri tức chơn tri, tất cả trí huệ trong sạch,
chẳng hai chẳng khác, chẳng phân biệt hai và chẳng hai, cũng chẳng đoạn
diệt”. Con dụng công như thế. Lúc đi, đứng, nằm, ngồi, tất cả tiếp xúc, lúc
thấy chẳng phân biệt sở thấy, lúc biết chẳng phân biệt tâm biết, tư tưởng
chẳng cần dứt sạch, chỉ cần không phân biệt, vậy phải là minh tâm kiến tánh
chăng? Hợp với lý Thiền tông chăng?

Sư nói: Ông thật quá ngu dại, mấy lời này trong kinh Bát Nhã là lời của
người đã kiến tánh, lời ấy phát huy từ trong trí huệ Bát nhã, nói “Kiến vô sở
kiến tức chơn kiến” là thấy vũ trụ vạn vật đều là Phật tánh, khi đã kiến tánh,
khởi tâm động niệm, suy nghĩ đều là Phật tánh. “Tất cả trí huệ trong sạch,
chẳng hai chẳng khác, chẳng phân biệt hai và chẳng hai, cũng chẳng đoạn
diệt” là nói khi kiến tánh rồi, khởi tâm động niệm đều chẳng lìa Phật tánh,
tất cả chẳng hai chẳng khác chẳng đoạn, những lời này là người đã kiến tánh
mới được nói vậy. Ý Kinh nói vũ trụ vạn vật đều là trí huệ, khởi tâm động
niệm đều là trí huệ, trong Kinh nói: “Tất cả sắc vô biên, nên bát nhã cũng vô
biên”, Bát nhã dịch là trí huệ, cách dụng công của ông phân biệt và chẳng
phân biệt đều là tác dụng của kiến, văn, giác, tri, với Phật tánh chẳng dính
dáng. Nếu thật chẳng phân biệt, đâu biết mặc áo ăn cơm. Dụng công như
ông muôn kiếp chẳng thể kiến tánh. Ông nên đem cái niệm chẳng phân biệt
ấy sửa lại là “đời này quyết định phải thấy Bát nhã Phật tánh” rồi khởi nghi
tình nhìn thẳng đi, khi nhân duyên đến, hầm sâu vô minh phá tan thì được
thấy Bát nhã của Phật tánh, rồi mới thấu rõ cái lý “Kiến vô sở kiến tức chơn
kiến, tri vô sở tri tức chơn tri” vậy.

104 Coi Nguon TT.jpg

[choconxauxi]

CỘI NGUỒN TRUYỀN THỪA

Tác Giả: Nguyệt Khê Thiền Sư

__________________________________________________ ______________________________________

CHƯƠNG III - THỈNH ÍCH (HỎI ĐẠO)

Tăng hỏi: Con ở núi Chung Nam bốn mươi mấy năm, dụng công như thế này: Niệm đã sanh là vọng niệm, niệm chưa sanh là Phật tánh chơn tâm, mỗi ngày khởi niệm động niệm mỗi mỗi rõ ràng, lúc niệm chẳng khởi thì tịch mà chiếu, lúc động niệm thì chiếu mà thường tịch, cũng đều mỗi mỗi rõ ràng, dụng công như thế hợp với cách tu của Thiền tông chăng?

Sư nói: Ông tu nhiều năm là bậc lão Tôn túc, nhưng dụng công như thế thật
là sai lầm lớn. Ông cho nghiệp thức của kiến, văn, giác, tri là Phật tánh, Phật
tánh như như bất động, đâu thể khởi vọng niệm! Cái tịch mà thường chiếu
với cái chiếu mà thường tịch mỗi mỗi rõ ràng của ông nói, đều là tác dụng
của bộ não, với Phật tánh trọn chẳng dính dáng, nay ông nhận giặc làm con,
Phật nói bọn này thật đáng thương xót! Ông nên đem cái niệm mỗi mỗi rõ
ràng đó nhìn thẳng chỗ hầm sâu vô minh, khi nhân duyên đến, hầm sâu vô
minh tan rã, liền thấy bổn lai Phật tánh. Khi kiến tánh rồi, khởi niệm động
niệm, tịch mà thường chiếu, chiếu mà thường tịch thảy đều là Phật tánh,
chẳng cần phân biệt nữa.

105 Coi Nguon TT.jpg

[choconxauxi]

CỘI NGUỒN TRUYỀN THỪA

Tác Giả: Nguyệt Khê Thiền Sư

__________________________________________________ ______________________________________

CHƯƠNG III - THỈNH ÍCH (HỎI ĐẠO)

Tăng hỏi: Người xưa nói “Nhận lấy tự tánh, bổn lai thành Phật, chẳng nhờ tu trì, chẳng thuộc đốn, tiệm, vạn đức viên mãn, thể tự như như”. Con từng
theo ý này dụng công, một niệm chẳng khởi tức là Phật tánh, chẳng nhờ tu
trì, như thế có phải minh tâm kiến tánh chăng?

Sư nói: “Lời của người xưa nói ấy là lời đã kiến tánh, người chưa ngộ chẳng
thể dùng suy nghĩ để đoán mò. Ông cho một niệm chẳng khởi tức là như
Phật tánh, nhưng một niệm chẳng khởi chỉ là tạm thời, chẳng phải Phật tánh,
ông nên khởi một niệm này hướng vào chỗ chẳng khởi niệm nhìn thẳng, đến
khi công phu thuần thục, “ồ” lên một tiếng, vô thỉ vô minh phá tan, liền thấy
Phật tánh, mới biết tự tâm vốn là Phật, chẳng nhờ tu trì, chẳng thuộc đốn
tiệm, cảnh giới này mới thật là vạn đức viên mãn”.

٭

Tăng hỏi: cách dụng công của con là ban đêm bất đảo đơn, đến bốn giờ sáng
thì buồn ngủ, ban ngày dụng công thì theo phương pháp của Cổ Đức nói
“Chẳng sợ vọng khởi, chỉ e giác chậm”, luôn luôn chiếu cố một niệm, một
niệm mê rồi liền mau mau đề khởi, dụng công như thế hợp với pháp Thiền tông chăng?

Sư nói: Vọng niệm khởi là từ kiến, văn, giác, tri, ông muốn giác ngộ cũng
phải dùng kiến, văn, giác, tri, cho nên mê với ngộ chẳng ngoài tác dụng kiến,
văn, giác, tri; nơi phạm vi của kiến, văn, giác, tri chẳng liên quan với Phật
tánh. Trong bản thể Phật tánh chẳng có mê với giác, ông dùng cái niệm
“chẳng sợ vọng khởi, chỉ e giác chậm” ấy nhìn ngay chỗ mịt mù đen tối,
nhìn đến sơn cùng thủy tận, được thấy bản thể Phật tánh mới biết rõ mê ngộ
trọn chẳng dính dáng, khởi niệm diệt niệm đều là tác dụng của Phật tánh.
Bất đảo đơn có ảnh hưởng sức khỏe, buồn ngủ thì phải ngủ, có sức khỏe
dụng công mới tốt hơn.

106 Coi Nguon TT.jpg

[choconxauxi]

CỘI NGUỒN TRUYỀN THỪA

Tác Giả: Nguyệt Khê Thiền Sư

__________________________________________________ ______________________________________

CHƯƠNG III - THỈNH ÍCH (HỎI ĐẠO)

Tăng hỏi: Cách dụng công của con là theo kinh Lăng Nghiêm nói: “Tri kiến
lập tri là căn bản của vô minh, tri kiến vô kiến ấy là Niết bàn”. Con cho rằng
tri kiến lập tri là ấn tượng trong bộ não, đã gieo hạt giống tức là căn bản vô
minh, tri kiến vô kiến là nói cái tâm giống như cái gương trơn, vật gì in vào
cũng không dính, vậy tâm không trụ tức là Niết bàn.

Sư nói: “Tri kiến lập tri tức là căn bản của vô minh” là nói người chưa kiến
tánh tất cả đều do kiến, văn, giác, tri làm chủ, tất cả tri kiến lập ra đều là căn
bản vô minh. “Tri kiến vô kiến ấy tức Niết bàn” là nói người đã kiến tánh rồi
thì Phật tánh làm chủ, tất cả tri kiến đều biến thành Phật tánh, giống như hai
câu Kinh “Kiến vô sở kiến tức chơn kiến, tri vô sở tri tức chơn tri” vậy.
Cách dụng công của ông nói chẳng trụ chẳng chấp trước, cái tâm muốn
chẳng trụ chẳng chấp trước đó tức là trụ, là chấp trước rồi. Sau khi kiến tánh,
trụ và chấp trước đều là Phật tánh, cho nên chấp trước và chẳng chấp trước
chẳng dính dáng với sự thành Phật, ông nên dùng cái niệm chẳng trụ chẳng
chấp trước ấy chuyên tâm nhìn thẳng đi, hễ công phu đến mức, liền thấy
Phật tánh, lúc ấy mới thấu rõ tất cả tri kiến đều là Phật tánh.

107 Coi Nguon TT.jpg