CỘI NGUỒN TRUYỀN THỪA Tác Giả: Nguyệt Khê Thiền Sư
__________________________________________________ ______________________________________
Phàm dụng công tu hành, cần phải phá vô thỉ vô minh, kinh Hoa Nghiêm
nói: “Phá vô minh đen tối”. Kinh Viên Giác nói: “Vô thỉ huyễn vô minh”.
Kinh Thắng Man nói: “Đoạn vô thỉ vô minh”. Kinh Lăng Nghiêm nói:
“Pháp trần u nhàn”, Tổ sư Thiền tông gọi là vô ký không, hầm sâu vô minh,
đáy thùng sơn đen, đầu sào trăm thước, hang quỉ núi đen; Giáo môn gọi là
nguyên phẩm vô minh, căn bản vô minh, bạch tịnh thức... Các kinh Lăng
Già, Niết Bàn, và lịch sử Thiền tông như Chỉ Nguyệt Lục, Truyền Đăng Lục,
Ngũ Đăng Hội Nguyên, trong đó nói về dụng công phá về vô thỉ vô minh rất
nhiều, chưa thể kể hết.
9/ Tham Thiền Lầm Nhận Hầm Sâu Vô Minh Là Phật Tánh
như Thái Cực Đồ Thuyết Của Châu Liêm Khê:
Châu Liêm Khê là Tổ sáng lập lý học của nhà Nho đời Tống, soạn Thái Cực
Đồ Thuyết, cho Đạo là trước vô hậu hữu làm căn bản, phối hợp với lý âm
dương ngũ hành để thuyết minh thế hệ của vũ trụ vạn vật trở đi trở lại, tuần
hoàn hóa sanh mãi. Cái nghĩa “Vô cực thái cực” với học thuyết “Vô danh là
bắt đầu của thiên địa, hữu danh là mẹ của vạn vật” và “Vô vi mà vô bất vi”
của Lão Tử đồng một ý chỉ. Nhà Nho vốn chỉ nói Thái cực, hai chữ “Vô
cực” là học thuyết của Đạo giáo, Lão Tử Trí Hùng Chương nói: “Trở về nơi
vô cực”, Trang Tử Đại Tông Sư Thiên nói: “Yểu đào vô cực”, Khắc Ý Thiên
“Đạm nhiên vô cực”, Tại Hựu Thiên “Dạo nơi đồng vô cực”, trong Đạo
Tạng có Thái Cực Tiên Thiên Đồ, tác giả là Trần Đồ Nam, người Đạo giáo,
ấy là một sản phẩm hỗn hợp với Nho và Đạo. Châu Liêm Khê từng theo học
với Thích Thọ Nhai ở Hạc Lâm Tự, được bản Thái Cực Tiên Thiên Đồ, rồi
sửa lại theo ý mình để kiến lập thế hệ Lý học.
Theo quan điểm của nhà Phật, vô cực tức là vô thỉ vô minh, thái cực tức là
nhất niệm vô minh. Tại sao? Vô cực vốn vô mà sanh ra hữu, nhất niệm đã
sanh tức là thái cực, niệm có động tịnh thì phân thành âm dương, âm dương
phân thì lưỡng nghi lập, biến hợp mà sanh ngũ hành. Tinh diệu của lưỡng
nghi hợp nhau mà có Càn nam, Khôn nữ, nhị khí (âm dương), ngũ hành hóa
sanh vạn vật, rồi vạn vật trở về nơi ngũ hành, ngũ hành trở về âm dương, âm
dương trở về thái cực, một lên một xuống, trở đi trở lại tức là pháp luân hồi
sanh diệt, bắt đầu khởi từ vô minh, cuối cùng cũng trở lại nhập nơi vô minh,
giống như Thập Nhị Nhân Duyên của thừa Duyên giác. Theo Thập Nhị
Nhân Duyên chỉ nói về tác dụng luân hồi của vô thỉ vô minh với nhất niệm
vô minh, nói cách khác tức là tác dụng của bộ não suy nghĩ, chẳng thể thuyết
minh tác dụng Phật tánh, Phật tánh siêu việt luân hồi sanh diệt, vô nhân vô
duyên, chẳng động chẳng tịnh, bổn lai vô sanh nên vô diệt, bổn lai chẳng
hữu nên chẳng vô, sự hữu vô sanh diệt là do tác dụng tương đối của bộ não,
chẳng dính dáng với bản thể chơn như.
41 Coi Nguon TT.jpg 42 Coi Nguon TT.jpg