GIẢI THOÁT TRONG LÒNG TAY
PHẦN MỘT NHỮNG CHUẨN BỊ SƠ KHỞI _ Ngày thứ ba
__________________________________________________ ______________________________________


Thì làm sao đạt được Niết bàn?

Ta đã dạy các ngài diệu pháp

Nếu ngươi không áp dụng tốt những gì đã học

Thì cũng như con bệnh cứ để thuốc trong tủ

Và nghĩ rằng: “Thuốc này không thể chữa bệnh tôi.”

Shantideva nói trong tác phẩm Hành bồ tát Hạnh như sau:

Hãy sử dụng thuốc bằng cách uống vào thân thể bạn

Danh từ không mà thôi thì chẳng làm được cái gì.

Thử hỏi người bệnh làm sao khỏi bệnh

Chi bằng cách đọc cái toa thuốc?

Bởi thế, bạn có thuốc chưa đủ, muốn khỏi bệnh bạn phải uống nó một cách thích đáng, và theo chỉ dẫn của y sĩ. Bạn phải áp dụng sự hiểu biết của bạn ý nghĩa của lời dạy khẩu truyền trong việc chữa bệnh vô minh, và áp dụng những lời dạy ấy vào thực hành. Trong tác phẩm của Tsongkapa Những Giai Đoạn Đoạn Chính của Đạo Lộ chúng ta tìm thấy câu sau:

Nhờ học mà có hiểu; nhưng hiểu rồi thì phải thực hành. Bởi thế điều thiết yếu là hãy áp dụng những gì ta đã học, càng nhiều càng tốt.

Kinh Khuyên Hành Hạnh Vị Tha nói như sau về những người có thói quen nhận thật nhiều lời dạy và quán đảnh nhưng không thực hành gì cả:

Vỏ cây mía không có nước

Vị ngọt cây mía nằm bên trong.

Người nhai vỏ mía

Thì không tìm được vị mía

Chỉ nói suông giống như vỏ mía

Suy tư ý nghĩa mới là vị ngọt.

Nói cách khác đi, những người ấy giống người ăn mía mà chi nhai vỏ thì không biết gì mùi vị cây mía.

Họ cũng như người đi xem tuồng

Như người ca tụng những diễn viên

Họ đã mất cái cốt yếu

Đấy là những nguy hiểm

Của sự chuyên ký danh ngôn.

Lại nữa, họ cũng như người bắt chước những diễn viên trên sân khấu. Bạn không nên tu tập bằng chỉ có học mà thôi; bạn cần phải áp dụng những gì đã học vào thực hành, họ cũng như người bắt chước những diễn viên trên sân khấu. Bạn không nên tu tập bằng chỉ có học mà thôi; bạn cần phải áp dụng những gì đã học vào thực hành. Nếu không thế thì sự học Pháp càng làm cho bạn thêm khó trị chứ chẳng ích gì. Học nhiều mà không hành được gọi là “nguyên nhân để trở thành vô bổ đối với Pháp.” Lúc đầu mới học, thiền định dường như ít lợi lạc gì cho tâm thức. Nhưng sự học sẽ không có ảnh hưởng gì nếu sau đó bạn không suy tư thiền quán về những gì đã học. Cuối cùng bạn sẽ sinh bệnh về những giáo lý, dù cho phần truyền khẩu đặc biệt của giáo lý có sâu xa đến đâu. Như thế là việc học của bạn không có chút lợi lạc nào cho dòng tâm thức bạn. Bạn trở nên “lờn Pháp,” Pháp không có hiệu nghiệm gì đối với bạn. Bậc thầy Vararuchi nói trong tác phẩm Một Trăm Bài Kệ rằng:

Vị tỷ kheo đã cởi áo tu

Người phụ nữ đã bỏ ba đời chồng

Kẻ du côn vừa thoát bẩy -

Ba hạng người đó thì phải biết khôn lanh!

Phái Kadampa xưa có câu:

Pháp có thể làm cho kẻ tội lỗi quy phục

Nhưng không thể lay chuyển kẻ lờn Pháp.

Dầu có thể làm mềm một tấm da thú

Nhưng không làm nao núng chỗ da đã chai.