PHÁP NGỮ CỦA THIỀN SƯ HƯ VÂN
Phần 6 _ XXII. Thiền thất khai thị lần thứ hai
__________________________________________________ ______________________________________


Sự hành đạo nói chung đều do chính mình, chứ không phải do sự biểu diễn bên ngoài. Xưa nay, theo giới luật, trong mỗi đàn của tam đàn đại giới, các vị truyền giới sư phải học hết mọi cách thức trong vòng ba năm, rồi mới được truyền giới.

Sau khi Phật nhập Niết Bàn, Thượng Tọa Bộ phân thành mười tám phái, nên việc truyền giới rất phức tạp. Lúc còn tại thế, đức Phật cũng lập phương tiện, cho những vị chưa đủ hai mươi tuổi, được thọ giới cụ túc. Chư Tổ Sư sau này, thọ giới cụ túc, dưới hai mươi tuổi cũng không ít.

Nếu có tội mà không sám hối, cho dầu sống đến trăm tuổi vẫn uổng phí. Tôi thường thấy rất nhiều các lão pháp sư, không chịu giữ giới luật. Việc này, ai ai cũng đều biết đến. Các vị sơ phát tâm tu đạo, phải cẩn trọng hộ giới. Vì cần cầu hiểu rõ sự lý, phải siêng năng học tập Kinh điển Đại Thừa và Tiểu Thừa. Nơi Giác địa thanh tịnh, tuy không nhiễm một mảy trần, nhưng trong tất cả Phật sự, chẳng xả một pháp.

Vừa xuất gia, phải thọ mười giới Sa Di; trong mười giới, bốn giới đầu là tánh giới, còn sáu giới sau là giá giới. Kế đến, thọ giới Tỳ kheo, tức hai trăm năm mươi giới. Ni chúng có ba trăm bốn mươi tám giới. Những giới pháp này, không ngoài bốn oai nghi đi đứng nằm ngồi cùng bảy chi phần thân thể. Tiến lên một bước, thọ giới Bồ Tát. Giới Bồ Tát có tam tụ tịnh giới.

Thứ nhất, nhiếp luật nghi giới, tức không có việc ác nào mà không đoạn trừ, nghĩa là luôn khởi đạo hạnh chân chánh, cũng chính là gieo nhân đoạn đức, để tu thành tựu Pháp Thân.

Thứ hai, nhiếp thiện pháp giới, tức thường tích tụ muôn hạnh lành, hỗ trợ đạo hạnh, chính là nhân trí đức, để tu thành tựu Báo Thân.

Thứ ba, nhiếp chúng sanh giới, tức cứu độ hết thảy chúng sanh, phát tâm chẳng trụ Niết Bàn, chính là nhân ân đức, để tu thành Hóa Thân.

Việc trì giới giữa Đại thừa và Tiểu thừa đều khác biệt. Tiểu thừa chế phục thân không cho hành. Đại thừa chế phục tâm không cho khởi. Nơi ba ngàn oai nghi, tám muôn tế hạnh, Tiểu Thừa chế phục thân không cho phạm. Đối với Đại Thừa, vừa khởi vọng tưởng thì đã phạm giới rồi. Giảng giải pháp Đại Thừa rất dễ, nhưng hành lại rất khó.

Ngài Xá Lợi Phất lúc còn tu hành nơi nhân địa, có phát tâm tu hạnh Bồ Tát, thệ nguyện nhập thế cứu độ chúng sanh, không muốn tự tu giải thoát cho chính mình, nên rời am tranh, đến ngã ba đường, ngồi tọa thiền. Hôm nọ, thấy một cô gái vừa đi vừa khóc, Ngài liền bước đến hỏi han. Cô ta nói:

- Mẹ của con bị bịnh nặng. Thầy thuốc bảo phải đi tìm mắt của người còn sống, đem về làm thuốc, thì mới trị được bịnh. Con cảm thấy việc này quá khó, nên thất vọng. Do đó, con thường buồn rầu đau khổ.

Ngài bảo:

- Cô hãy an tâm! Hôm nay, tôi sẽ cho cô một con mắt.

- Đa tạ! Đa tạ! Ngài thật là Bồ Tát cứu khổ cứu nạn.

Ngài Xá Lợi Phất liền lấy tay móc mắt bên phải ra, cho cô kia. Cô ta bèn nói:

- Không phải! Thầy thuốc bảo phải lấy con mắt bên trái kia!

Ngài Xá Lợi Phất lại miễn cưỡng móc ra mắt bên trái, rồi đưa cho cô ta. Cô ta cầm con mắt trái của Ngài bảo:

- Con mắt này hôi quá, không thể dùng được!

Nói xong, cô ta nhổ bọt lên con mắt đó, rồi liệng xuống đất. Vì cảm thấy chúng sanh thật khó độ, từ đó ngài Xá Lợi Phất thối tâm Bồ Đề. Quý vị nhìn xem, tu đạo Bồ Tát thật rất khó!

Lúc thọ giới tỳ kheo, hòa thượng giới sư bảo:

- Quý vị có phải là bậc đại trượng phu không?

Tân giới tử thưa:

- Chúng con chính là bậc trượng phu!

Lúc thọ giới Bồ Tát, hòa thượng truyền giới hỏi:

- Quý vị có phải là bậc Bồ Tát không?

Tân giới tử đáp:

- Thưa! Chính là Bồ Tát.

- Quý vị đã là Bồ Tát. Vậy phát tâm Bồ Đề chưa?

- Thưa! Đã phát tâm Bồ Đề rồi.

Nói được thì phải làm được. Chân chưa bước đến nơi thật địa, bị người chửi một câu bèn tức giận, xả không nổi, khiến khởi tâm động niệm, nên bị đọa lạc. Sau khi thọ tam đàn đại giới xong, hãy tự suy nghĩ kiểm nghiệm xem coi, hình tướng có giống Sa Di, Tỳ Kheo, Bồ Tát không?