PHÁP NGỮ CỦA THIỀN SƯ HƯ VÂN
Phần 6 _ XXII. Thiền thất khai thị lần thứ hai
__________________________________________________ ______________________________________


"Lão chuyết xuyên nạp áo

Đạm thực phục trung bão

Bổ phá hảo giá hàn

Vạn sự tùy duyên hảo

Hữu nhân mạ lão chuyết

Lão chuyết tự thuyết hảo

Hữu nhân đả lão chuyết

Lão chuyết tự thùy đảo

Thuế thóa tại thượng diện

Tùy tha tự kiền liễu

Ngã dã tỉnh khí lực

Tha dã vô phiền não

Giá dạng ba la mật

Tiện thị diệu trung bảo

Nhược tri giả hưu tức

Hà sầu đạo bất liễu.

Dịch:

Lão chuyết mặc áo vá

Cơm đạm bạc no lòng

Áo bố che giá lạnh

Muôn sự đều tùy duyên

Có ai mắng lão chuyết

Lão chuyết tự thuyết hảo

Có ai đánh lão chuyết

Lão chuyết tự xoay ngủ

Nhổ bọt trên mặt mũi

Để nó tự khô mất

Ta vẫn tự tỉnh khí

Họ chẳng sanh phiền não

Đây là ba la mật

Tức bảo vật vi diệu

Nếu biết tin tức này

Sao lo không hiểu đạo".

Không đàm luận thị phi, không lo biện hộ, không tranh nhân ngã, không làm kẻ anh hùng, chạy ra khỏi hầm lửa nóng, bèn đến sông Hán mát trong. Ngộ được lý trường sanh, nương mặt trời mặt trăng làm bạn lữ. Nơi nơi đều là chốn tu hành, chẳng hạn cuộc ngồi trên bồ đoàn mới tu đạo. Nếu chấp ngồi trên bồ đoàn mới tu đạo thì như Tứ Liệu Giản, bảo: "Ấm cảnh hiện tiền, chớp mắt liền theo chúng".

Người thế gian, chưa có thể đoạn dứt lời hay tiếng xấu. Nếu phá được cửa ải này thì không còn phiền não. Được khen thì vui mừng, tức bị ma hoan hỶ mê hoặc. Ba cái tốt, chấp giữ đến già. Song, ai chê mình, tức là bậc thiện tri thức. Họ khiến mình nhận rõ lỗi lầm, đoạn ác hành thiện. Phải nên sửa đổi.

Ăn mặc ngủ nghỉ, đi đứng nằm ngồi, chớ rời xa đạo. Tám mươi bốn ngàn tế hạnh, không ngoài bốn oai nghi. Người xưa vì đạo, tu hành chẳng bỏ phí thời gian. Lúc ngủ, dùng miếng gỗ tròn làm gối, sợ mộng mê lâu không tỉnh, thì sẽ tu lầm lạc. Chẳng những ban ngày gặp cảnh tùy duyên, tự làm chủ được, mà lúc ngủ vẫn phải tự chủ được. Khi nằm phải theo thế kiết tường, tức thân như cung tên, dùng tay phải làm gối, tay trái để trên thân mình. Đó là nằm theo thế kiết tường. Khi vừa tỉnh mộng, liền dụng công tiếp tục. Chớ để tâm cuồn cuộn chảy về quá khứ, cuốn trôi đến vị lai, tán loạn khởi vọng tưởng từ sáng đến tối.

Ai ai cũng có vọng tưởng. Niệm Phật cũng là vọng tưởng. Người tu thiền nếu muốn trừ vọng tưởng, thì ma đến giết ma, Phật đến giết Phật, rồi lần lần bước tới nơi bảo địa. Chớ sợ niệm khởi, chỉ lo giác chậm. Dụng công như thế, lâu ngày tự nhiên thành thục. Trong bận rộn, thị phi, động tịnh, nơi đầu đường xó chợ, đều tu thiền được. Chẳng vì bận rộn cấy lúa mà quên đi sự tu hành.