Kính chào bác Ngọc Quế !
Huệ Minh ngộ vì Huệ Minh đã đủ duyên, ta chưa ngộ vì ta chưa đủ duyên.
Huệ Minh như củi khô gặp mồi lửa liền cháy, ta như củi mục ngâm bùn lâu năm khó cháy.
Việc ta đọc những câu này của Tổ giống như lấy que diêm để đốt khúc củi mục ngâm bùn, dù đốt hết hộp diêm này đến hộp diêm khác cũng không kết quả, chỉ khi nào ta đủ duyên, cây củi mục được chẻ ra phơi thật khô, chỉ 1 một mồi lửa là xong.
Huệ Minh đã trải qua công phu, và hết lòng theo đạo như ai đó nói, tu là đối diện sinh tử, vì đạo chết chẳng màng, toàn tâm toàn ý vì đạo- ta sao bì được?
Cái ngộ của Huệ Minh nào khác cái ngộ của Huệ Năng?
Giống nhau ở cái điểm: đến ý muốn thành Phật cũng không có!
"Không nghỉ thiện, không nghỉ ác", làm sao không nghỉ thiện, làm sao không nghỉ ác?
Có phải làm không ham làm thiện sẽ không nghỉ thiện, không ham làm ác sẽ không nghỉ ác?
Không ham làm thiện, không ham làm ác có phải là rời bỏ tất cả các ham muốn không?
Rời bỏ tất cả các ham muốn tức không trụ vào cáo ý ưng nào không?
Vậy chẳng là "Ưng vô sở trụ" sao?
Khi 'Ưng vô sở trụ" sẽ "nhi sanh kì tâm", tức sẽ thấy được cái lẽ kì diệu, cái bản lai diện mục.
Cái khéo của Tổ là ở chổ: lấy cái phương tiện " muốn biết bản lai diện mục của thượng tọa Minh" để Huệ Minh thực hiện cái không nghĩ thiện, không nghĩ ác mà đến với cái "ưng vô sở trụ", khi đến với "ưng vô sở trụ" thì liền nhận ra cái "bản lai diện mục củ thượng tọa Minh" nhờ '' nhi sanh kì tâm".
Cho nên cái "bản lai diện mục" vừa làm phương tiện vừa là mục đích, cái pháp là "không nghĩ thiện, không nghĩ ác" (ưng vô sở trụ), cái diệu dụng là "nhi sanh kì tâm".
Tổ thực là khéo. Nhưng vodanh bàn việc này như đứa trẻ lên ba, việc gì nói cũng được, nhưng thực hành thì khó lắm. Bỏ ham muốn là việc hết sức khó khăn. Đó là công phu chứ không là lí luận.
Cái thiếu của chúng ta là thiếu công phu, dù biết hết mọi chiêu thức nhưng chưa luyện tập ngày nào thì cũng như hổ giấy mà thôi.
Thực! Nhiều đạo hữu tu đã lâu nhưng vì cái ham muốn "ăn chay" cột chặt, mãi trụ vào đó không thoát ra được, nên tâm không thấy gì ngoài ăn chay.