Bài 72.


7. THIỀN SƯ TRÍ THÔNG 智通 Ở THỌ CHÂU.

Người An Phong, Thọ Châu. Lúc đầu xem kinh Lăng Già đến hơn ngàn lần mà không hiểu Tam thân, Tứ trí. Đến lễ Đại sư (Lục Tổ Huệ Năng) cầu giải nghĩa này. [/COLOR]

Tổ nói:

- Tam thân là: Thanh tịnh Pháp thân, là tánh của ông; Viên mãn Báo thân, là trí tuệ của ông; Thiên bá ức Hóa thân, là hạnh của ông.
Nếu lìa bổn tánh, riêng nói Ba thân thì gọi là có thân mà không có trí. Nếu ngộ Ba thân không có tự tánh thì gọi là Tứ trí Bồ đề. Hãy nghe ta nói kệ:

Tự tánh cụ Tam thân,
Phát minh thành Tứ trí,
Bất ly kiến văn duyên,
Siêu nhiên đăng Phật địa.
Ngô kim vị nhữ thuyết,
Đế tín vĩnh vô mê,
Mạc học trì cầu giả,
Chung nhật thuyết Bồ đề.

自性具三身　　
發明成四智
不離見聞緣　　
超然登佛地
吾今為汝說　　
諦信永無迷
莫學馳求者　　
終日說菩提


Tự tánh đủ Ba thân,
Phát minh thành Tứ trí,
Chẳng lìa duyên thấy nghe,
Siêu nhiên lên Phật địa.
Nay tôi vì ông nói,
Tin chắc hằng không mê,
Chớ học kẻ tìm cầu,
Suốt ngày nói Bồ Đề.

Sư hỏi:

- Nghĩa về Tứ trí có thể nghe được chăng?


Tổ nói: Đã hiểu Ba thân thì rõ Tứ trí, sao còn hỏi nữa? Nếu lìa Tam thân mà riêng bàn Tứ trí, đó gọi là có trí mà không thân, theo đó có trí lại thành không trí.

既會三身便明四智,何更問邪.若離三身 別譚四智, 此名有智無身也, 即此有智還成無智.


Kí hội tam thân tiện minh tứ trí, hà canh vấn tà. Nhược li tam thân biệt đàm tứ trí, thử danh hữu trí vô thân dã, tức thử hữu trí hoàn thành vô trí.

Tổ lại nói kệ:

Đại viên cảnh trí, tánh thanh tịnh,
Bình đẳng tánh trí, tâm vô bệnh,
Diệu quan sát trí, kiến phi công,
Thành sở tác trí, đồng viên cảnh,
Ngũ bát lục thất quả nhân chuyển.
Chỉ dùng danh ngôn không thật tánh,
Nếu ngay chỗ chuyển chẳng lưu tình,
Chỗ luôn ồn náo Na già định.

Đại viên kính trí tính thanh tịnh 　　
Bình đẳng tính trí tâm vô bệnh
Diệu quan sát trí kiến phi công　　
Thành sở tác trí đồng viên kính
Ngũ bát lục thất quả nhân chuyển　　
Đãn dụng danh giả vô thật tính
Nhược ư chuyển xứ bất lưu tình　　
Phồn hưng vĩnh xứ Na già định

大圓鏡智性清淨　
平等性智心無病
妙觀察智見非功　　
成所作智同圓鏡
五八六七果因轉　　
但用名者無實性
若於轉處不留情　　
繁興永處那伽定

Sư lễ tạ, dùng kệ tán thán:


Tam thân nguyên ngã thể,
Tứ trí bổn tâm minh.
Thân trí dung vô ngại,
Ứng vật nhậm tùy hình.
Khởi tu giai vọng động,
Thủ trụ phỉ chơn tinh.
Diệu ngôn nhân sư hiểu,
Chung vong ô nhiễm danh.


Ba thân vốn thân ta,
Bốn trí vốn tâm sáng.
Thân trí thông vô ngại,
Ứng vật mặc tùy hình.
Nghĩ tu đều vọng động,
Giữ trụ trái chơn tinh.
Lời diệu nhờ Tổ rõ,
Quên hết danh nhiễm ô.