Kinh Hoa Nghiêm (văn tự)

[Thanh Mai]

KINH HOA NGHIÊM

Phẩm 21 PHẨM THẬP HẠNH

__________________________________________________ ______________________________________


Hay nơi một niệm đều rõ biết

Tất cả chúng-sanh không thừa sót

Rõ tâm tự-tánh của chúng-sanh

Bực đạt vô-tánh hành đạo này.

Pháp-giới tất cả các quốc-độ

Hóa vô-số thân đều qua đến

Thân đó tối diệu không gì sánh

Bực vô-tỉ-hạnh hành đạo này.

Phật-sát vô-biên vô-lượng-số

Vô-lượng chư Phật ngự trong đó

Bồ-Tát nơi kia đều hiện-tiền

Gần-gũi cúng-dường và tôn-trọng.

Bồ-Tát hay dùng riêng một thân

Nhập trong tam-muội mà tịch-định

Khiến thấy thân mình vô-hạn-số

Mỗi mỗi đều từ tam-muội dậy.

Chỗ Bồ-Tát trụ rất vi-diệu

Sở-hành sở-tác vượt hí-luận

Trong tâm thanh-tịnh thường vui thích

Hay khiến chúng-sanh đều vui mừng.

Căn-tánh phương-tiện đều sai-biệt

Hay dùng trí-huệ thấy rõ cả

Mà rõ căn-tánh không sở-y

Bực điều-nan-điều hành đạo này.

[Thanh Mai]

KINH HOA NGHIÊM

Phẩm 21 PHẨM THẬP HẠNH

__________________________________________________ ______________________________________


Hay dùng phương-tiện khéo phân-biệt

Nơi tất cả pháp được tự-tại

Thập phương thế-giới đều chẳng đồng

Đều ở trong đó làm phật-sự.

Căn-tánh vi-diệu hạnh cũng vậy

Hay vì chúng-sanh rộng thuyết-pháp

Người được nghe ai chẳng vui mừng

Bực đẳng-hư-không hành đạo này.

Trí-nhãn thanh-tịnh không ai bằng

Nơi tất cả pháp đều thấy rõ

Trí-huệ như vậy khép phân biệt

Đây bực vô-đẳng hành đạo này.

Chỗ có vô-tận phước rộng lớn

Tất cả tu hành khiến rốt ráo

Khiến các chúng-sanh đều thanh-tịnh

Đây bực vô-tỉ hành đạo này.

Khuyên khắp tu thành pháp trợ-đạo

Đều khiến được trụ nơi phương-tiện

Độ thoát chúng-sanh vô-hạn-số

Chưa từng tạm khởi tưởng chúng-sanh.

Tất cả cơ-duyên đều quan-sát

Trước hộ lòng họ khiến vô-tránh

Khắp dạy chúng-sanh chỗ an-ổn

Đây bực phương-tiện hành đạo này.

Thành-tựu trí tối-thượng đệ-nhứt

Đầy đủ vô-lượng vô-biên trí

Ở trong tứ-chúng vô-sở-úy

Đây bực phương-tiện hành đạo này.

[Thanh Mai]

KINH HOA NGHIÊM

Phẩm 21 PHẨM THẬP HẠNH

__________________________________________________ ______________________________________


Tất cả thế-giới và các pháp

Đều hay vào khắp được tự-tại

Cũng vào trong tất cả chúng-hội

Độ thoát chúng-sanh vô-hạn-số.

Mười phương trong tất cả quốc-độ

Đánh trống pháp lớn ngộ quần-sanh

Làm chủ thí-pháp rất vô-thượng

Đây bực bất-diệt hành đạo này.

Một thân kiết-già ngồi ngay thẳng

Đầy khắp mười phương vô-lượng cõi

Mà khiến thân đó không chật hẹp

Đây bực pháp-thân hành đạo này.

Có thể trong một nghĩa một chữ

Diễn thuyết vô-lượng vô-biên pháp

Mà nơi ngằn mé vẫn không cùng

Bực vô-biên-trí hành đạo này.

Giải-thoát của Phật khéo tu học

Được Phật trí-huệ không chướng-ngại

Thành-tựu vô-úy làm thế-hùng

Đây bực phương-tiện hành đạo này.

Rõ biết mười phương thế-giới hải

Cũng biết tất cả phật-sát hải

Trí-hải pháp-hải đều rõ biết

Chúng-sanh được thấy đều vui thích.

Hoặc hiện nhập thai và sơ sinh

Hoặc hiện đạo-tràng thành chánh-giác

Như vậy đều khiến thế-gian thấy

Đây bực vô-biên hành đạo này.

[Thanh Mai]

KINH HOA NGHIÊM

Phẩm 21 PHẨM THẬP HẠNH

__________________________________________________ ______________________________________


Trong vô-lượng ức số quốc-độ

Thị-hiện thân mình nhập Niết-bàn

Thiệt chẳng bỏ nguyện quy tịch-diệt

Đây bực hùng-luận hành đạo này.

Một diệu-thân kiên-cố vi-mật

Cùng Phật bình-đẳng không sai-khác

Tùy các chúng-sanh đều thấy khác

Bực một thân thiệt hành đạo này.

Pháp-giới bình-đẳng không sai khác

Đầy đủ vô-lượng vô-biên nghĩa

Thích quán một tướng tâm không dờI

Bực tam-thế trí hành đạo này.

Nơi các chúng-sanh và Phật-pháp

Kiến lập gia-trì trọn rốt ráo

Những sức gia-trì đồng với Phật

Bực tối-thượng-trì hành đạo này.

Thần-túc vô-ngại rất thanh-tịnh

Nhĩ-căn thanh-tịnh khéo lóng nghe

Bực vô-ngại-ý hành đạo này.

Bao nhiêu thần-thông đều đầy đủ

Tùy trí-huệ kia trọn thành-tựu

Khéo biết tất cả chẳng ai bằng

Đây bực hiền-trí hành đạo này.

Nơi tâm chánh-định chẳng dao-động

Nơi trí quảng-đại không biên-tế

Bao nhiêu cảnh-giới đều thấu tỏ

Bực nhứt-thiết-kiến hành đạo này.

Đã đến bờ tất cả công-đức

Hay theo thứ-đệ độ chúng-sanh

Nơi tâm rốt-ráo không nhàm đủ

Bực thường tinh-tấn hành đạo này.

[Thanh Mai]

KINH HOA NGHIÊM

Phẩm 21 PHẨM THẬP HẠNH

__________________________________________________ ______________________________________


Tam-thế chỗ có những Phật-pháp

Tất cả nơi đây đều biết thấy

Từ nơi phật-tánh mà sanh ra

Các Phật-tử kia hành đạo này.

Tùy thuận ngôn từ đã thành-tựu

Các phái dị-luận khéo khuất phục

Thường hay xu-hướng Phật-bồ-đề

Bực vô-biên-huệ hành đạo này.

Phóng một quang-minh chiếu vô-tận

Thập-phương quốc-độ đều cùng-khắp

Khiến khắp thế-gian được sáng rõ

Đây bực phá-ám hành đạo này.

Tùy kia đáng thấy đáng cúng-dường

Vì hiện Như-Lai thân thanh-tịnh

Giáo-hoá chúng-sanh trăm ngàn ức

Trang-nghiêm Phật-sát cũng như vậy.

[Thanh Mai]

KINH HOA NGHIÊM

Phẩm 21 PHẨM THẬP HẠNH

__________________________________________________ ______________________________________


Vì khiến chúng-sanh xuất thế-gian

Tất cả diệu-hạnh đều tu-tập

Hạnh này rộng lớn không ngằn mé

Thế nào mà có người biết được.

Giả-sử phân-thân bất-khả-thuyết

Đồng với pháp-giới đồng hư-không

Đều đồng ca ngợi công-đức kia

Trăm ngàn muôn kiếp không hết được.

Công-đức Bồ-Tát vô-lượng-biên

Tất cả tu hành đều đầy đủ

Giả-sử vô-lượng vô-biên Phật

Trong vô-lượng kiếp nói chẳng hết.

Huống là thế-gian trời và người

Tất cả Thinh-Văn cùng Duyên-Giác

Có thể vô-lượng vô-biên kiếp

Ca ngợi tuyên-dương rốt-ráo được !

TẬP 2 KINH HOA NGHIÊM

HẾT

[Thanh Mai]

KINH HOA NGHIÊM

Phẩm 22 PHẨM VÔ TẬN TẠNG

__________________________________________________ ______________________________________

TẬP 3 KINH HOA NGHIÊM

PHẨM 22 _ VÔ TẬN TẠNG

Lúc bấy giờ Công-Đức-Lâm Bồ-Tát lại nói với chư Bồ-Tát rằng :

Chư Phật tử ! Đại Bồ-Tát có mười tạng sau đây mà tam-thế chư Phật đã nói sẽ nói và hiện nay nói :

Tín-tạng, giới-tạng, tàm-tạng, quý-tạng, văn-tạng, thí-tạng, huệ-tạng, niệm-tạng, trì-tạng, biện-tạng.

Thế nào là đại Bồ-tát tín-tạng ?

Bồ-Tát nầy tin tất cả pháp là không, là vô-tướng, là vô-nguyện, là vô-tác, là vô-phân-biệt, là vô-sở-y, là bất-khả-lượng, là vô-thượng, là nan siêu-việt, là vô-sanh.

Nếu Bồ-Tát có thể tùy thuận tất cả pháp mà sanh lòng tin như vậy rồi, thời nghe phật-pháp bất-khả-tư-nghì lòng không khiếp sợ, nghe tất cả Phật bất-tư-nghì, chúng-sanh-giới bất-tư-nghì, pháp giới bất-tư-nghì, hư-không-giới bất-tư-nghì, niết-bàn-giới bất-tư-nghì, đời quá-khứ bất-tư-nghì, đời vị-lai bất-tư-nghì, đời hiện tại bất-tư-nghì, và nghe nhập tất cả kiếp bất-tư-nghì đều không lòng khiếp sợ.

Tại sao vậy ? Vì đối với chư Phật, Bồ-tát nầy một bề tin chắc. Biết trí-huệ của Phật vô-biên vô-tận. Trong thập phương vô-lượng thế-giới, mỗi mỗi thế-giới đều có vô-lượng Phật đã, nay, và sẽ được vô-thượng bồ-đề; đã, nay, và sẽ xuất-thế; đã, nay, và sẽ nhập niết-bàn.

Trí-huệ của chư Phật: bất tăng bất giảm, bất sanh, bất diệt, bất tấn bất thối, bất cận, bất viễn, vô tri, vô xả.

Bồ-Tát nầy nhập trí-huệ của Phật được thành-tựu vô-biên vô-tận đức tin.

Được đức tin nầy rồi thời tâm chẳng thối-chuyển, tâm chẳng tạp loạn, chẳng bị phá hoại, không bị nhiễm-trước, thường có căn-bổn, tùy thuận thánh-nhơn, trụ nhà Như-Lai, hộ-trì chủng-tánh của tất cả Phật, tăng trưởng tín giải của tất cả Bồ-Tát, tùy thuận thiện-căn của tất cả Phật, xuất sanh phương-tiện của tất cả Phật.

Đây gọi là đại Bồ-Tát tín-tạng. Bồ-Tát trụ nơi tín-tạng nầy thời có thể nghe và trì tất cả Phật-pháp, giảng nói cho chúng-sanh khiến họ đều được khai ngộ.

Chư Phật-tử ! Những gì là đại Bồ-Tát giới-tạng ?

Bồ-Tát nầy thành-tựu giới khắp lợi ích, giới chẳng thọ, giới chẳng trụ, giới không hối-hận, giới không trái cãi, giới chẳng tổn não, giới không tạp-uế, giới không cầu, giới không lỗi lầm, giới không hủy phạm.

[Thanh Mai]

KINH HOA NGHIÊM

Phẩm 22 PHẨM VÔ TẬN TẠNG

__________________________________________________ ______________________________________


Thế nào là giới khắp lợi ích ?

Bồ-Tát nầy thọ-trì tịnh-giới vốn vì lợi ích tất cả chúng-sanh.

Thế nào là giới chẳng thọ ? Bồ-Tát nầy chẳng thọ hành những giới của ngoại-đạo, chỉ bổn-tánh tự tinh-tấn phụng-trì tịnh-giới bình-đẳng của tam-thế Phật.

Thế nào là giới chẳng trụ ? Bồ-Tát nầy lúc phụng-trì giới, lòng không trụ dục-giới, sắc-giới, vô-sắc-giới, vì trì giới không cầu sanh về các cõi đó.

Thế nào là giới không hối hận ? Bồ-Tát nầy thường được an-trụ tâm không hối-hận, vì chẳng làm tội nặng, chẳng làm dối trá, chẳng phá tịnh-giới.

Thế nào là giới không trái cãi ? Bồ-Tát nầy chẳng bác bỏ giới của Phật đã chế ra cũng chẳng tạo lập lại, lòng luôn tùy thuận giới hướng đến niết-bàn, thọ trì toàn vẹn không hủy phạm, chẳng vì trì giới mà làm nhiễu não chúng-sanh khác khiến họ sanh khổ, chỉ nguyện cầu tất cả chúng-sanh đều thường hoan-hỷ mà trì giới.

Thế nào là giới chẳng não hại ? Bồ-Tát nầy chẳng nhơn nơi giới mà học những chú thuật, tạo làm phương thuốc não hại chúng-sanh, chỉ vì cứu hộ chúng-sanh mà trì giới.

Thế nào là giới chẳng tạp ? Bồ-Tát nầy chẳng chấp biên-kiến, chẳng trì giới tạp, chỉ quán duyên-khởi trì giới xuất-ly.

Thế nào là giới không tham cầu ? Bồ-Tát này chẳng hiện dị-tướng tỏ bày mình có đức, chỉ vì đầy đủ pháp xuất-ly mà trì giới.

Thế nào là giới không lầm lỗi ? Bồ-Tát nầy chẳng tự cống cao nói tôi trì giới. Thấy người phá giới cũng chẳng khinh hủy khiến họ hổ-thẹn, chỉ nhứt tâm trì giới.

Thế nào là không hủy phạm giới ? Bồ-Tát nầy dứt hẳn mười ác-nghiệp, thọ trì trọn vẹn mười thiện-nghiệp. Lúc Bồ-Tát trì giới không hủy phạm tự nghĩ rằng : tất cả kẻ phạm giới đều do điên đảo cả. Chỉ có Phật là biết được chúng-sanh do nhơn-duyên gì mà sanh điên-đảo hủy phạm tịnh-giới. Tôi sẽ thành-tựu vô-thượng bồ-đề, rộng vì chúng-sanh nói pháp chơn-thật khiến họ rời điên-đảo.

Đây gọi là đại Bồ-Tát giới-tạng thứ hai.

Chư Phật-tử ! Những gì là đại Bồ-Tát tàm-tạng ?

Bồ-tát nầy ghi nhớ các điều ác đã làm thời quá khứ mà sanh lòng tự hổ, nghĩ rằng : từ thuở vô-thỉ đến nay, tôi cùng chúng-sanh lẫn nhau làm cha mẹ con cái anh em chị em, đủ cả tham sân si kiêu-mạn dua-dối tất cả phiền-não, tổn hại lẫn nhau, lăng đoạt lẫn nhau, gian dâm giết hại lẫn nhau, không việc ác nào mà chẳng phạm. Tất cả chúng-sanh cũng đều như vậy, do phiền-não mà tạo đủ tội ác. Do đây nên chẳng kính nhau, chẳng trọng nhau, chẳng thuận nhau, chẳng nhường nhau, chẳng dạy bảo nhau, chẳng hộ vệ nhau, trái lại, giết hại nhau, thành cừu thù của nhau.

Tự nghĩ mình và các chúng-sanh đã, sẽ, và hiện thật-hành những tội lỗi, tam-thế chư Phật đều thấy biết cả. Nếu nay không dứt hẳn hành vi tội lỗi thời tam-thế chư Phật cũng sẽ thấy rõ tội. Nếu tôi vẫn còn phạm mãi không thôi thời là điều rất không nên. Vì thế tôi phải chuyên tâm dứt bỏ để được chứng vô-thượng bồ-đề, rộng vì chúng-sanh mà nói pháp chơn-thiệt.

Đây gọi là đại Bồ-Tát tàm-tạng thứ ba.

[Thanh Mai]

KINH HOA NGHIÊM

Phẩm 22 PHẨM VÔ TẬN TẠNG

__________________________________________________ ______________________________________


Chư Phật-tử ! Những gì là đại Bồ-Tát quý-tạng ?

Bồ-Tát nầy tự thẹn : từ xưa đến nay ở trong ngũ-dục tham cầu mãi không nhàm, nhơn đó mà tăng-trưởng các phiền-não. Nay tôi chẳng nên phạm lỗi ấy nữa.

Bồ-Tát nầy lại nghĩ rằng : các chúng-sanh vì vô-trí mà khởi phiền-não tạo đủ tội ác, chẳng kính trọng nhau, nhẫn đến làm oán thù của nhau, gây tạo đủ mọi tội ác, tạo xong lại vui mừng tự tán thưởng, thật là mù lòa không huệ-nhãn, không thấy biết. Nơi bụng mẹ, vào thai, sanh ra thành thân nhơ-uế, trọn đến tóc bạc mặt nhăn. Người có trí quán-sát biết chỉ là từ dâm-dục mà sanh ra thứ bất-tịnh. Tam-thế chư Phật đều thấy biết rõ điều nầy. Nếu nay tôi vẫn còn phạm mãi lỗi nầy thời thật là khi dối tam-thế chư Phật. Thế nên tôi phải tu hành pháp hổ thẹn để mau thành vô-thượng bồ-đề, rồi khắp vì chúng-sanh mà thuyết pháp chơn-thật.

Đây gọi là đại Bồ-Tát quý-tạng thứ tư.

Chư Phật-tử ! Những gì là đại Bồ-Tát Văn-tạng ?

Bồ-tát nầy biết rằng vì sự nầy có nên sự nầy có, vì sự nầy không nên sự nầy không, vì sự nầy sanh nên sự nầy sanh, vì sự nầy diệt nên sự nầy diệt, đây là pháp thế-gian, đây là pháp xuất-thế, đây là pháp hữu-vi, đây là pháp vô-vi, đây là pháp hữu-ký, đây là pháp vô-ký.

Những gì là vì sự nầy có nên sự nầy có ? Chính là vì có vô-minh nên có hành.

Những gì là vì sự nầy không nên sự nầy không ? Chính là vì thức không nên danh-sắc không.

Những gì là vì sự nầy sanh nên sự nầy sanh ? Chính là vì ái sanh nên khổ sanh.

Những gì là vì sự nầy diệt nên sự nầy diệt ? Chính là vì hữu diệt nên sanh diệt.

Những gì là pháp thế-gian ? Chính là sắc, thọ, tưởng, hành, thức.

Những gì là pháp xuất-thế ? Chính là giới, định, huệ, giải-thoát, giải-thoát tri-kiến.

Những gì là pháp hữu-vi ? Chính là dục-giới, sắc-giới, vô sắc-giới, chúng-sanh-giới.

Những gì là pháp vô-vi ? Chính là hư-không, niết-bàn, trạch diệt, phi-trạch-diệt, duyên khởi, pháp-tánh-trụ.

Những gì là pháp hữu-ký ? Chính là bốn thánh-đế, bốn quả sa-môn, bốn biện-tài, bốn vô-úy, bốn niệm-xứ, bốn chánh-cần, bốn thần-túc, năm căn, năm lực, bảy giác chi, tám thánh-đạo.

[Thanh Mai]

KINH HOA NGHIÊM

Phẩm 22 PHẨM VÔ TẬN TẠNG

__________________________________________________ ______________________________________


Những gì là pháp vô-ký ? Chính là thế-gian hữu-biên, vô biên, cũng hữu-biên cũng vô-biên, chẳng phải hữu-biên chẳng phải vô-biên; thế-gian hữu-thường, vô-thường, cũng hữu-thường cũng vô-thường, chẳng phải hữu-thường chẳng phải vô-thường; Như-Lai sau khi diệt-độ là có, là không, cũng có cũng không, chẳng có chẳng không; ngã và chúng-sanh có, không, cũng có cũng không, chẳng có chẳng không; thời quá-khứ có bao nhiêu Như-Lai nhập niết-bàn, bao nhiêu Thinh-Văn, Độc-Giác nhập niết-bàn; thời vị-lai sẽ có bao nhiêu Phật, Thinh-Văn, Độc-Giác, chúng-sanh; những Như-Lai nào ra đời trước nhứt, những Thinh-Văn, Độc-Giác nào ra đời trước nhứt, những chúng-sanh nào ra đời trước nhứt; những Như-Lai nào ra đời sau cả, những Thinh-Văn Độc-Giác nào ra đời sau cả, những chúng-sanh nào ra đời sau cả; pháp gì trước cả, pháp gì sau cả; thế-gian từ đâu đến, đi qua đâu; có bao nhiêu thế-giới thành, bao nhiêu thế-giới hoại, thế-giới từ đâu lại, đi đến chỗ nào ; gì là ngằn tối-sơ của sanh tử, gì là mé tối-hậu của sanh-tử. Đây gọi là pháp vô-ký.

Đại Bồ-Tát nghĩ rằng: Tất cả chúng-sanh ở trong sanh-tử không có đa-văn, chẳng rõ được tất cả pháp; tôi phải phát tâm trì tạng đa-văn, chứng Vô-thượng Bồ-đề, rồi vì chúng sanh mà thuyết-pháp chơn-thật.

Đây gọi là đại Bồ-Tát đa-văn-tạng thứ năm.

Chư Phật-tử ! Những gì là đại Bồ-Tát thí-tạng ?

Bồ-Tát nầy thật hành mười điều bố-thí: phân-giảm-thí, kiệt-tận-thí, nội-thí, ngoại-thí, nội-ngoại-thí, nhứt-thiết-thí, quá-khứ-thí, vị-lai-thí, hiện-tại-thí, cứu-cánh-thí.

Thế nào là Bồ-Tát phân-giảm-thí ? Bồ-Tát nầy bẩm tánh nhơn từ ưa ban cho. Nếu được thức ngon thời chẳng chuyên tự dung, cần phải chia cho chúng-sanh rồi sau mới ăn. Phàm thọ được vật gì cũng thế cả. Nếu lúc tự mình ăn, Bồ-Tát nầy tự nghĩ rằng trong thân thể của tôi có tám vạn thi-trùng, thân tôi sung túc, chúng nó cũng sung túc, thân tôi đói khổ, chúng nó cũng đói khổ. Nay tôi ăn uống những thức nầy, nguyện khắp chúng-sanh đều được no đủ. Vì chúng trùng mà tôi ăn uống, chẳng tham mùi vị. Bồ-Tát nầy lại nghĩ rằng: từ lâu tôi vì mến chấp thân nầy muốn cho nó được no đủ nên ăn uống. Nay tôi đem thức ăn nầy ban cho chúng-sanh. Nguyện tôi đối với thân thể dứt hẳn sự tham chấp. Đây là phân-giảm-thí.

Thế nào là Bồ-Tát kiệt-tận-thí ? Bồ-Tát nầy được những thức uống ăn thượng-vị, hương, hoa, y-phục, những vật tư-sanh, nếu tự dùng thời an-vui sống lâu, còn nếu đem cho người thời cùng khổ chết yểu. Lúc đó có người đến xin tất cả. Bồ-Tát tự nghĩ : từ vô-thỉ đến giờ tôi vì đói khát nên chết mất vô-số thân chưa từng được có mảy may lợi-ích cho chúng-sanh để được phước lành. Nay tôi cũng sẽ phải xả bỏ thân mạng nầy đồng như thuở xưa kia, thế nên tôi phải làm điều lợi ích cho chúng-sanh, tùy mình có gì đều thí-xả tất cả, nhẫn đến tận mạng cũng không lẫn tiếc. Đây gọi là kiệt-tận-thí.

Thế nào là Bồ-Tát nội-thí ? Bồ-Tát nầy đương lúc trẻ mạnh xinh đẹp, mới thọ lễ quán-đảnh lên ngôi Chuyển-luân vương, đủ bảy báu, trị bốn châu thiên-hạ. Bấy giờ có người đến tâu với nhà vua rằng vì họ già yếu nhiều bịnh, nếu được tay chơn máu thịt đầu mắt xương tủy nơi thân thể của nhà vua, thời họ tất được mạnh giỏi sống còn. Bồ-Tát nầy nghĩ rằng: thân thể của tôi đây, sau nầy tất sẽ chết vô ích, tôi phải mau thí xả để cứu khổ chúng sanh. Bồ-Tát nầy suy nghĩ rồi liền đem thân xả thí không có lòng hối tiếc. Đây gọi là nội thí.

Thế nào là Bồ-Tát ngoại-thí ? Bồ-Tát nầy tuổi trẻ sắc đẹp lên ngôi vua chuyển-luân, đủ bảy báu, trị bốn châu thiên-hạ. Bấy giờ hoặc có người đến tâu: hiện tôi nghèo khổ, xin nhà vua nhường ngôi cho tôi, để tôi được hưởng thọ sự giàu vui của nhà vua. Bồ-Tát tự nghĩ rằng: tất cả sự giàu sang tất sẽ suy đổ. Lúc suy đổ không lợi-ích gì cho chúng-sanh. Nay tôi nên làm vừa lòng cầu xin của người nầy. Nghĩ xong, Bồ-Tát liền đem ngôi vua nhường cho người ấy, không hối tiếc. Đây gọi là ngoại-thí.