Kinh Hoa Nghiêm (văn tự)

[Thanh Mai]

KINH HOA NGHIÊM

Lời nói đầu

__________________________________________________ ______________________________________


Tất cả sự đã toàn đồng một thể-tánh mà thể-tánh thời dung thông không phân chia riêng khác, nên bất luận là một sự nào cũng đều dung nhiếp tất cả sự, và cũng đều tức là tất cả sự, một sự nhiếp và tức tất cả sự, tất cả sự nhiếp và tức một sự. Thế là Sự-sự vô-ngại tự-tại, nên gọi là 'Sự-sự vô-ngại pháp-giới'. Người chứng được Sự-sự pháp-giới này là bực pháp-thân Bồ-Tát thành-tựu Nhứt-thiết chủng-trí. Viên-mãn trí này chính là Đấng Vô-Thượng-Giác (Phật Thế-Tôn ).

Sự-sự vô-ngại pháp-giới dung thông tự-tại, nội dung của toàn bộ Kinh Hoa-Nghiêm, được chứng minh trên toàn thể văn Kinh này. Nay xin lược dẫn một vài đoạn văn rõ nhứt để chư học-giả tiện tham cứu :

Sự-sự là tất cả sự hoặc là tất cả pháp, tức là toàn thể không-gian và thời-gian.

Về không-gian dung thông vô-ngại văn Kinh nói :

Bao nhiêu vi-trần trong thế-giới
Trong mỗi vi-trần thấy các cõi
Bửu quang hiện Phật vô lượng số
Cảnh-giới tự-tại của Như-Lai
.................................................. .
Vô-lượng vô-số núi Tu-Di
Đều đem để vào một sợi lông,
Một thế-giới để vào tất cả
Tất cả thế-giới để vào một,
Thể tướng thế-giới vẫn như cũ
Vô-đẳng vô-lượng đều cùng khắp.
.................................................. .
Trong một chân lông đều thấy rõ
Vô-số vô-lượng chư Như-Lai
Tất cả chân lông đều thế cả
Tôi nay kính lạy tất cả Phật
.................................................. .
.................................................. .

[Thanh Mai]

KINH HOA NGHIÊM

Lời nói đầu

__________________________________________________ ______________________________________


Về thời-gian dung-thông vô-ngại văn Kinh nói :
Kiếp quá-khứ để hiện, vị-lai,
Kiếp vị-lai để quá, hiện-tại,
Ba đời nhiều kiếp là một niệm
Chẳng phải dài vắn : hạnh giải-thoát.
.................................................. .
Tôi hay thâm nhập đời vị-lai
Tất cả kiếp thâu làm một niệm,
Hết thảy những kiếp trong ba đời
Làm khoảng một niệm tôi đều nhập.
.................................................. .
Về không-gian và thời-gian dung thông vô-ngại nhau, văn Kinh nói :
Khắp hết mười phương các cõi nước
ỗi đầu lông đủ có ba đời
Phật cùng quốc-độ số vô-lượng
Tôi khắp tu hành trải trần kiếp.
Trong một niệm tôi thấy ba đời
Tất cả các đấng Nhơn-Sư-Tử
Cũng thường vào trong cảnh-giới Phật
Như-huyễn, giải-thoát và oai-lực.
.................................................. .
.................................................. .
Tất cả sự không ngoài thời-gian và không-gian. Thời-gian dung thông thời-gian, không-gian dung thông không-gian, thời-gian dung thông không-gian, không-gian dung thông thời-gian. Một không-gian dung thông tất cả không-gian, một thời-gian dung thông tất cả thời-gian, tất cả dung thông với một, thời-gian với không-gian, một cùng tất cả cũng đều dung thông như vậy. Đây chính là Sự-sự vô-ngại pháp-giới, mà cũng chính là cảnh-giới giải-thoát bất-tư-nghì mà Kinh Hoa-Nghiêm này lấy đó làm nội-dung như đã nói ở trên.
.................................................. .................................................. ..........................
Lược giải một vài điều, để giúp phần nào cho học-giả khi cần thấy phải thấu triệt nội-dung của Kinh này. Vị nào muốn nghiên cứu đầy đủ xin xem bộ Hoa-Nghiêm đại-sớ của Tổ Thanh-Lương và Thập-huyền-môn của Tổ Hiền Thủ.

Tôi thành kính đem công-đức phiên dịch Việt-văn này hồi hướng cho tất cả chúng-sanh đồng về Tịnh-Độ, đồng sớm thành Phật.

Viết tại chùa Vạn Đức
Thủ Đức ngày Phật nhập Niết-Bàn
Rằm tháng Hai 2508
Dịch-Giả

Hân-Tịnh Tỳ-Kheo
Thích Trí Tịnh

[Thanh Mai]

KINH HOA NGHIÊM

Phẩm 1 - Thế Chủ Diệu Nghiêm

__________________________________________________ ______________________________________

PHẨM THỨ NHẤT

THẾ CHỦ DIỆU NGHIÊM

(Hán bộ từ quyển 1 đến hết quyển 5)

I. Đại Hội Vân Tập

(1) Như vậy tôi nghe, một lúc Phật ở nước Ma-Kiệt-Đề, trong đạo-tràng Bồ-đề, ban đầu thành Vô-thượng Chánh-giác. Nơi đó đất cứng chắc, bằng Kim-Cang. Có các luân-báu, hoa báu, châu ma-ni thanh-tịnh, dùng trang nghiêm. Các châu ma-ni sắc-tướng hải làm tràng, thường phóng quang minh, luôn vang ra tiếng vi diệu. Các mành lưới-báu, chuỗi-hoa hương thơm, bủa giăng rủ bốn phía. Châu ma-ni bảo-vương biến-hiện tự-tại, mưa vô-tận châu-bảo và những hoa đẹp rải khắp mặt đất. Cây báu giăng hàng, nhánh lá sum-sê sáng-rỡ.

Do thần lực của Phật làm cho đạo-tràng này ảnh-hiện tất cả sự trang-nghiêm.

Cây Bồ-đề cao lớn lạ thường : thân bằng Kim-Cang và Lưu-Ly, cành cây bằng nhiều chất bảo tốt đẹp, lá báu giăng che như mây, hoa báu nhiều màu đơm sáng các nhánh, trái bồ-đề bằng châu ma-ni chiếu sáng, như lửa ngọn xen lẫn trong hoa.

Quanh cây Bồ-đề đều phóng quang-minh, trong quang-minh rưới ma-ni-bảo, trong ma-ni-bảo có các Bồ-Tát xuất hiện, đông nhiều như mây.

Lại do thần lực của Như-Lai, cây bồ-đề này thường vang ra tiếng vi-diệu, nói các thứ pháp-môn vô-cùng vô-tận.

Cung-điện lâu-đài của Đức Như-Lai ở, rộng-rãi trang-nghiêm, tốt đẹp khắp đến mười Phương. Lâu-đài này do châu ma-ni nhiều màu hiệp thành, các thứ hoa báu đơm-đẹp, những đồ trang-nghiêm trong lâu đài tuôn ánh-sáng như mây.

Từ trong lâu-đài chói sáng kết thành bảo-tràng, vô-biên Bồ-Tát và đạo-tràng chúng-hội đều hợp nơi đó, vì có thể xuất hiện quang-minh của chư Phật. Ma-ni bửu-vương bất-tư-nghì-âm kết lại thành lưới. Thần-thông tự-tại của Như-Lai làm cho tất cả cảnh-giới đều hiện trong lưới báu. Tất cả chúng-sanh, cùng nơi chỗ nhà cửa của họ, đều hiện bóng trong đó. Lại do thần-lực của chư Phật, trong khoảng một niệm, cả pháp-giới đều bao gồm trong lưới.

[Thanh Mai]

KINH HOA NGHIÊM

Phẩm 1 - Thế Chủ Diệu Nghiêm

__________________________________________________ ______________________________________


Toà sư-tử cao rộng tốt đẹp : đài bằng châu ma-ni, lưới bằng hoa sen, vòng quanh bằng bảo-châu vi-diệu thanh-tịnh, hoa đẹp nhiều mầu kết thành chuỗi.

Cung điện, lâu đài, cửa nẻo, thềm bực, tất cả đều hoàn toàn trang nghiêm. Cây báu, nhánh lá, bông trái xen nhau rực rỡ. Châu ma-ni chiếu sáng như mây. Chư Phật mười phương hoá hiện nơi châu-vương. Bảo-châu vi-diệu trong búi tóc của tất cả Bồ-Tát đều phóng quang minh chói sáng lâu đài.

Lại do oai thần của chư Phật, chư Bồ-Tát diễn nói cảnh giới rộng lớn của Như-Lai, tiếng đó vi-diệu, vang xa khắp đến tất cả chỗ.

Lúc đó Đức Thế-Tôn ngự trên tòa sư-tử này thành Vô thượng Chánh giác : trí Phật chứng nhập thời gian ba đời đều bình đẳng, thân Phật khắp đầy tất cả thế gian, tiếng Phật thuận khắp cõi nước mười phương. Ví như hư không bao gồm các sắc tướng, đối với các cảnh giới không chỗ phân biệt. Lại như hư không khắp cùng tất cả, bình đẳng vào trong tất cả quốc độ. Thân Phật thường khắp ngồi trong tất cả đạo tràng của chúng Bồ-Tát, oai quang của Phật chói rỡ như mặt trời mọc lên soi sáng thế giới. Phước đức của Phật rộng lớn như biển cả, đều đã thanh-tịnh, mà luôn thị hiện sanh vào quốc độ chư Phật. Vô biên sắc tướng, đầy đủ ánh sáng, cùng khắp pháp-giới, bình đẳng không sai khác. Diễn thuyết tất cả pháp như giăng bủa mây lớn. Mỗi đầu sợi lông đều có thể dung thọ tất cả thế giới mà vẫn không chướng ngại. Đều hiện vô lượng thần thông giáo hóa điều phục tất cả chúng sanh. Thân Phật khắp mười phương mà không có tướng qua lại. Trí Phật vào tất cả tướng mà rõ thấu các pháp đều không tịch. Tất cả thần-biến của chư Phật ba đời đều thấy cả trong quang-minh. Tất cả sự trang nghiêm của tất cả Phật-độ trong kiếp số bất-tư-nghì đều làm cho hiển-hiện.

Có mười thế-giới vi-trần số đại Bồ-Tát theo hầu quanh Phật. Danh hiệu của các ngài là : Phổ-Hiền Bồ-Tát, Phổ-Đức-Tối-Thắng-Đăng-Quang-Chiếu Bồ-Tát, Phổ-Quang-Sư-Tử-Tràng Bồ-Tát, Phổ-Bảo-Diệm-Diệu-Quang Bồ-Tát, Phổ-Âm-Công-Đức-Hải-Tràng Bồ-Tát, Phổ-Trí-Quang-Chiếu-Như-Lai-Cảnh Bồ-Tát, Phổ-Bảo-Kế-Hoa-Tràng Bồ-Tát, Phổ-Thanh-Tịnh-Vô-Tận-Phước-Quang Bồ-Tát, Phổ-Quang-Minh-Tướng Bồ-Tát, Hải-Nguyệt-Quang-Đại-Minh Bồ-Tát, Vân-Âm-Hải-Quang-Vô-Cấu-Tạng Bồ-Tát, Công-Đức-Bảo-Kế-Trí-Sanh Bồ-Tát, Công-Đức-Tự-Tại-Vương-Đại-Quang Bồ-Tát, Thiện-Dũng-Mãnh-Liên-Hoa-Kế Bồ-Tát, Phổ-Trí-Vân-Nhựt-Tràng Bồ-Tát, Đại-Tinh-Tấn-Kim-Cang-Tê Bồ-Tát, Hương-Diệm-Quang-Tràng Bồ-Tát, Đại-Minh-Đức-Thâm-Mỹ-Âm Bồ-Tát, Đại-Phước-Quang-Trí-Sanh Bồ-Tát, có mười thế giới vi-trần-số đại Bồ-Tát như vậy làm bực thượng thủ.

[Thanh Mai]

KINH HOA NGHIÊM

Phẩm 1 - Thế Chủ Diệu Nghiêm

__________________________________________________ ______________________________________


Từ xưa chư Bồ-Tát này cùng với Tỳ-Lô-Giá-Na Như-Lai đồng tu tập thiện căn, thật hành Bồ-Tát hạnh, từ biển căn lành của Như-Lai sanh ra, đã đầy đủ các môn Ba-la-mật, huệ-nhãn sáng suốt thấy ba đời, nơi các môn tam-muội đều đầy đủ thanh-tịnh, biện tài rộng lớn vô tận như biển, đủ công-đức Phật tôn nghiêm đáng kính, biết căn tánh của chúng-sanh thuận theo giáo-hóa điều phục, vào Tạng pháp-giới, Trí vô-phân-biệt, chứng giải-thoát của Phật rất sâu rộng lớn, có thể tùy phương tiện, vào nơi một bực mà dùng tất cả hạnh nguyện, thường đi chung với trí-tuệ, cùng tận thuở vị-lai rõ thấu cảnh-giới bí-mật rộng lớn của chư Phật, khéo biết tất cả pháp bình đẳng của Phật, đã đi trên bực Phổ-Quang-Minh của Như-Lai, nhập nơi vô-lượng môn Tam-muội, đều tùy loại hiện thân khắp tất cả chỗ, đồng sự với thế-gian mà thật hành thế-pháp, Tổng-trì rộng lớn chứa nhóm tất cả pháp, biện tài thiện xảo Chuyển pháp-luân Bất-thối, biển cả công-đức của tất cả Như-Lai đều vào nơi thân của các ngài, tất cả quốc-độ của chư Phật các ngài đều phát nguyện đi đến, đã từng cúng-dường tất cả chư Phật trải qua vô-biên số kiếp luôn hoan-hỷ không nhàm, chỗ tất cả chư Phật chứng đạo Bồ-đề các ngài thường ở trong đó gần gũi không rời, thường đem nguyện-thệ Phổ-Hiền đã được, làm cho trí-thân của tất cả chúng-sanh đều đầy đủ. Chư Bồ-Tát trên đây trọn nên vô-lượng công-đức như vậy.

Lại có thế-giới vi-trần số Chấp-Kim-Cang Thần : Diệu-Sắc Na-La-Diên Thần, Nhựt-Luân Tốc-Tật-Tràng Thần, Tu-Di-Hoa-Quang Thần, Thanh-Tịnh-Vân-Âm Thần, Chư-Căn-Mỹ-Diệu Thần, Khả-Ái-Lạc-Quang-Minh Thần, Đại-Thọ-Lôi-Âm Thần, Sư-Tử-Vương-Quang-Minh Thần, Mật-Diệm-Thắng-Mục Thần, Liên-Hoa-Quang-Ma-Ni-Kế Thần, Thế-giới vi-trần số Kim-Cang thần như vậy làm bực tối thượng-thủ. Chư Thần này thường phát nguyện lớn trong vô-lượng kiếp quá-khứ : nguyện thường gần-gũi cúng dường chư Phật, nguyện hạnh đã được viên-mãn, đã đến bỉ-ngạn, chứa nhóm vô-biên phước-nghiệp thanh-tịnh, đã thông đạt cảnh-giới của các môn tam-muội, đã được thần-thông theo ở bên Như-Lai, nhập cảnh-giới bất-khả tư-nghì giải-thoát, oai-quang các ngài rất hùng mãnh nơi chúng hội, tùy theo chúng-sanh mà hiện thân để điều phục, tất cả chư Phật hóa thân ở chỗ nào thời các cũng hóa thân theo qua, chỗ cũa tất cả Như-Lai ở các ngài thường siêng năng hộ vệ.

Lại có thế-giới vi-trần số Thân-Chúng Thần : Hoa-Kế Trang-Nghiêm Thần, Quang-Chiếu Thập-Phương Thần, Hải-Âm Điều-Phục Thần, Tịnh-Hoa-Nghiêm-Kế Thần, Vô-Lượng-Oai-Nghi Thần, Tói-Thượng-Quang-Nghiêm Thần, Tịnh-Quang-Hương-Vân Thần, Thủ-Hộ-Nhiếp-Trì Thần, Phổ-Hiện-Nhiếp-Thủ Thần, Bất-Động-Quang-Minh Thần, có thế-giới vi-trần số Thân-Chúng-Thần như vậy làm bực thượng thủ. Từ xưa chư thần này đã thành-tựu đại-nguyện cúng-dường phục-sự tất cả chư Phật.

[Thanh Mai]

KINH HOA NGHIÊM

Phẩm 1 - Thế Chủ Diệu Nghiêm

__________________________________________________ ______________________________________


Lại có thế-giới vi-trần số Túc-Hành-Thần : Bửu-Ấn-Thủ Thần, Liên-Hoa-Quang Thần, Thanh-Tịnh-Hoa-Kế Thần, Nhiếp-Chư-Thiện-Kiến Thần, Diệu-Bảo-Tinh-Tràng Thần, Lạc-Thổ-Diệu-Âm Thần, Chiên-Đàn-Thọ-Quang Thần, Liên-Hoa-Quang-Minh Thần, Vi-Diệu-Quang-Minh Thần, Tích-Tập-Diệu-Hoa Thần, có thế-giới vi-trần số Túc-hành Thần như vậy làm bực thượng thủ. Chư Thần này trong vô-lượng kiếp quá-khứ thường gần gũi Như-Lai.

Lại có thế-giới vi-trần số Đạo-Tràng Thần : Tịnh Trang-Nghiêm-Tràng Thần, Tu-Di Bảo-Quang Thần, Lôi-Âm-Tràng-Tướng Thần, Vũ-Hoa-Diệu-Nhãn Thần, Hoa-Anh-Quang-Kế Thần, Vũ-Bửu-Trang-Nghiêm Thần, Kim-Cang-Thể-Vân Thần, Liên-Hoa-Quang-Minh Thần, Diệu-Quang-Chiếu-Diệu Thần, có thế-giới vi-trần số Đạo-Tràng-Thần như vậy làm bực thượng-thủ. Thuở quá-khứ, chư Thần này đã gặp vô-lượng Phật thành tựu nguyện-lực thường cúng dường Phật.

Lại có thế-giới vi-trần số Chủ-Thành Thần : Bửu-Phong-Quang-Diệu Thần, Diệu-Nghiêm-Cung-Điện Thần, Thanh-Tịnh-Hỷ-Bảo Thần, Ly-Ưu-Thanh-Tịnh Thần, Hoa-Đăng-Diệm-Nhãn Thần, Diệm-Tràng-Minh-Hiện Thần, Thạnh-Phước-Quang-Minh Thần, Thanh-Tịnh-Quang-Minh Thần, Hương-Kế-Trang-Nghiêm Thần, Diệu-Bửu-Quang-Minh Thần, có thế-giới vi-trần số Chủ-Thành Thần như vậy làm bực Thượng-thủ. Trong vô-lượng bất-tư-nghì kiếp, chư Thần này đều trang nghiêm Thanh-Tịnh cung-điện của Như-Lai.

Lại có thế-giới vi-trần số Chủ-Địa Thần : Phổ-Đức-Tịnh-Hoa Thần, Kiên-Phước-Trang-Nghiêm Thần, Diệu-Hoa-Nghiêm-Thọ Thần, Phổ-Tán-Chúng-Bửu Thần, Tịnh-Mục-Quán-Thời Thần, Diệu-Sắc-Thắng-Nhãn Thần, Hương-Mao-Phát-Quang Thần, Duyệt-Ý-Âm-Thinh Thần, Diệu-Hoa-Triền-Kế Thần, Kim-Cang-Nghiêm-Thể Thần, có thế-giới vi-trần số Chủ-Địa Thần như vậy làm bực thượng-thủ. Chư Thần này thuở xưa phát-nguyện rộng lớn thường gần gũi chư Phật đồng tu phước-nghiệp.

Lại có vô-lượng chủ Sơn-thần : Bửu-Phong-Khai-Hoa Thần, Hoa-Lâm-Diệu-Kế Thần, Cao-Tràng-Phổ-Chiếu Thần, Ly-Trần Tịnh-Kế Thần, Quang-Chiếu Thập-Phương Thần, Đại-Lực Quang-Minh Thần, Oai-Quang-Phổ-Thắng Thần, Vi-Mật-Quang-Luân Thần, Phổ-Nhãn-Hiện-Kiến Thần, Kim-Cang-Mật-Nhãn Thần, có vô-lượng Chủ-Sơn-Thần như vậy làm bực thượng-thủ. Chư Thần này đã được Pháp-nhãn thanh-tịnh đối với các pháp.

[Thanh Mai]

KINH HOA NGHIÊM

Phẩm 1 - Thế Chủ Diệu Nghiêm

__________________________________________________ ______________________________________


Lại có bất-tư-nghì số Chủ-Lâm Thần : Bố-Hoa-Như-Vân Thần, Trạc-Cán-Thơ-Quang Thần, Sanh-Nha-Phát-Diệu Thần, Cát-Tường-Tịnh-Diệp Thần, Thùy-Bố-Diệm-Tàng Thần, Thanh-Tịnh-Quang-Minh Thần, Khả-Ý-Lôi-Âm Thần, Quang-Hương Phổ-Biến Thần, Diệu-Quang Hoánh-Diệu Thần, Hoa-Quả-Quang-Vị Thần. Bất-tư-nghì số Chủ-Lâm Thần như vậy làm bực thượng thủ. Chư Thần này đều có vô-lượng quang-minh khả-ái.

Lại có vô-lượng Chủ-Dược Thần : Cát-Tường Thần, Chiên-Đàn-Lâm Thần, Thanh-Tịnh-Quang-Minh Thần, Danh-Xưng-Phổ-Văn Thần, Mao-Khổng-Quang-Minh Thần, Phổ-Trị Thanh-Tịnh Thần, Tế-Nhựt-Quang-Tràng Thần, Minh-Kiến Thập-Phương Thần, vô-lượng Chủ-Dược Thần như vậy làm bực thượng-thủ. Chư Thần này đều lìa cấu nhiễm, lòng nhơn từ cứu-giúp muôn vật.

Lại có vô-lượng Chủ-Giá Thần : Nhu-Nhuyến-Thắng-Vị Thần, Thời-Hoa-Tịnh-Quang Thần, Sắc-Lực-Dũng-Kiện Thần, Tăng-Trưởng Tinh-Khí Thần, Phổ-Sanh-Căn-Quả Thần, Diệu-Nghiêm Hoàn-Kế Thần, Nhuận-Trạch-Tịnh-Hoa Thần, Thành-Tựu-Diệu-Hương Thần, Kiến-Giả Ái-Nhạo Thần, Ly-Cấu-Tịnh-Quang Thần, có vô-lượng Chủ-Giá thần như vậy là bực thượng-thủ. Chư Thần này đều được thành tựu đại hỷ.

Lại có vô-lượng Chủ-Hà Thần : Phổ-Phát-Tánh-Lưu Thần, Phổ-Khiết-Tuyền-Giản Thần, Ly-Trần Tịnh-Nhãn Thần, Thập-Phương Biến-Hống Thần, Cứu-Hộ Chúng-Sanh Thần, Vô-Nhiệt Tịnh-Quang Thần, Phổ-Sanh Hoan-Hỷ Thần, Quảng-Đức-Thắng-Tràng Thần, Quang-Chiếu-Phổ-Thế-Thần, Hải-Đức-Quang-Minh Thần, có vô-lượng Chủ-Hà thần như vậy làm bực thượng-thử. Chư Thần này đều ân cần để ý lợi ích chúng-sanh.

Lại có vô-lượng Chủ-Hải Thần : Xuất-Hiện Bửu-Quang Thần, Thành-Kim-Cang-Tràng Thần, Viễn-Ly-Trần-Cấu Thần, Phổ-Thủy-Cung-Điện Thần, Cát-Tường-Bửu-Nguyệt Thần, Diệu-Hoa-Long-Kế Thần, Phổ-Trì-Quang-Vị Thần, Bửu-Diệm-Hoa-Quang Thần, Kim-Cang-Diệu-Kế Thần, Hải-Triều-Lôi-Âm Thần, có vô-lượng Chủ-Hải thần như vậy làm bực thượng-thủ. Chư Thần này đều dùng biển cả công-đức của Như-Lai để đầy đủ thân mình.