Kinh Hoa Nghiêm (văn tự)

[Thanh Mai]

KINH HOA NGHIÊM

Phẩm 17 PHẨM SƠ PHÁT TÂM CÔNG ĐỨC

__________________________________________________ ______________________________________


Tại sao vậy ? Bồ-Tát này vì chẳng dứt Phật-chủng mà phát tâm, vì đầy khắp tất cả thế-giới, vì độ thoát tất cả chúng-sanh, vì biết rõ sự thành hoại của tất cả thế-giới, vì biết rõ sự cấu-tịnh của tất cả chúng-sanh, vì biết rõ ba cõi thanh-tịnh của tất cả thế-giới, vì biết rõ sở-thích, phiền-não, tập-khí của tất cả chúng-sanh, vì biết rõ tất cả chúng-sanh chết đây sanh kia, vì biết rõ căn-tánh phương-tiện của tất cả chúng-sanh, vì biết rõ tâm hành của tất cả chúng-sanh, vì trí biết rõ tam-thế của tất cả chúng-sanh.

Vì những điều trên đây mà Bồ-Tát phát tâm Vô-thượng Bồ-đề.

Do phát tâm nên thường được tất cả tam-thế chư Phật ức-niệm, sẽ được Vô-thượng Bồ-đề. Liền được tất cả tam-thế chư Phật ban diệu-pháp. Liền cùng tất cả tam-thế chư Phật thể-tánh bình-đẳng. Đã tu pháp trợ-đạo của tất cả tam-thế chư Phật. Trang-nghiêm phật-pháp bất cộng của tất cả tam-thế chư Phật. Được trọn vẹn trí-huệ thuyết pháp của tất cả tam-thế chư Phật.

Tại sao vậy ? Vì phát tâm như đây sẽ được thành Phật.

Nên biết người này đồng với tam-thế chư Phật, bình-đẳng với cảnh-giới của chư Phật, bình-đẳng với công-đức của chư Phật, được trí-huệ chơn-thật một thân cùng vô-lượng thân rốt ráo bình-đẳng của chư Phật.

Lúc vừa phát tâm liền được thập phương tất cả chư Phật đồng khen ngợi, liền có thể thuyết pháp giáo-hoá điều-phục chúng-sanh trong tất cả thế-giới, liền có thể chấn-động tất cả thế-giới, liền có thể chiếu sáng tất cả thế-giới, liền có thể dứt diệt những khổ ác đạo của tất cả thế-giới, liền có thể nghiêm-tịnh tất cả quốc-độ, liền có thể thị-hiện thành Phật trong tất cả thế-giới, liền có thể khiến tất cả chúng-sanh đều được vui mừng, liền có thể vào tất cả pháp-giới-tánh, liền có thể được trí-huệ quang-minh của tất cả Phật.

Bồ-Tát sơ-phát-tâm đây chẳng phải cầu được một ít trong tam-thế, như là Phật, Phật-pháp, Bồ-Tát, Bồ-tát-pháp, Độc-giác, Độc-giác-pháp, Thinh-văn, Thinh-văn-pháp, thế-gian, thế-gian-pháp, xuất-thế-gian, xuất-thế-gian-pháp, chúng-sanh, chúng-sanh-pháp, mà chỉ cầu được Nhứt-thiết-chủng-trí, nơi các pháp-giới, tâm không chấp trước.


Lúc bấy giờ, do thần-lực của Phật, mười phương đều mười ngàn Phật-sát vi-trần-số thế-giới chấn-động sáu cách, mưa hoa trời, hương trời, tràng hoa trời, y-phục trời, báu-trời, đồ trang-nghiêm-trời, trỗi kỹ-nhạc trời, phóng quang-minh trời và âm-thinh trời.

Lúc đó, mười phương, đều qua khỏi ngoài mười Phật-sát vi-trần-số thế-giới, có mười ngàn Phật-sát vi-trần-số Phật đồng hiệu Pháp-Huệ, và đều hiện thân ra trước Pháp-Huệ Bồ-Tát mà bảo rằng :

[Thanh Mai]

KINH HOA NGHIÊM

Phẩm 17 PHẨM SƠ PHÁT TÂM CÔNG ĐỨC

__________________________________________________ ______________________________________


Lành thay ! Lành thay ! Này Pháp-Huệ ! Nay ông có thể thuyết được pháp đó. Chúng thế-gian ở mười phương, đều mười ngàn Phật-sát vi-trần-số chư Phật cũng thuyết pháp đó.

Lúc ông thuyết pháp đó, có mười ngàn Phật-sát vi-trần-số Bồ-Tát phát tâm vô-thượng bồ-đề. Chư Phật chúng thế-gian đều thọ-ký cho họ : qua khỏi ngàn bất-khả-thuyết vô-biên kiếp, đồng xuất thế thành Phật trong một kiếp và đồng hiệu Thanh-Tịnh-Tâm Như-Lai, thế-giới khác nhau.

Chư Phật chúng thế-gian sẽ hộ-trì pháp này, khiến chư Bồ-Tát thời vị-lai, người chưa nghe đều được nghe.

Như ở Ta-Bà thế-giới này, trên đảnh Tu-di thuyết pháp như vậy khiến các chúng-sanh nghe pháp thọ hóa, mười phương trăm ngàn ức-na-do-tha vô-lượng, vô-biên, tận pháp-giới hư-không-giới, trong tất cả thế-giới cũng nói pháp này giáo-hóa chúng-sanh. Bồ-Tát thuyết-pháp đồng tên Pháp-Huệ. Đều do thần-lực của Phật, nguyện-lực của Phật, vì muốn hiển-thị Phật-pháp, vì dùng trí-quang chiếu khắp, vì muốn khai xiển thật nghĩa, vì khiến chứng được pháp-tánh, vì khiến hội chúng đều hoan-hỷ, vì muốn khai thị nhơn Phật-pháp, vì được tất cả Phật bình-đẳng, vì rõ pháp-giới vô-nhị, nên thuyết-pháp như vậy.

Lúc đó Pháp-Huệ Bồ-Tát quan-sát khắp tất cả chúng-hội mười phương thế-giới, muốn đều thành-tựu các chúng-sanh, muốn đều trừ sạch những nghiệp quả báo, muốn đều khai hiển thanh-tịnh pháp-giới, muốn đều nhổ trừ căn-bổn tạp-nhiễm, muốn đều tăng-trưởng tín giải rộng lớn, muốn đều khiến biết rõ căn-tánh vô-lượng chúng-sanh, muồn đều khiến biết pháp tam-thế bình-đẳng, muốn đều khiến quan-sát niết-bàn-giới, muốn tăng-trưởng thiện-căn thanh-tịnh của mình, thừa oai-lực của Phật mà nói kệ rằng :

Vì lợi thế-gian phát đại tâm

Tâm đó khắp cùng cả mười phương

Chúng-sanh, quốc-độ pháp tam-thế

Phật và Bồ-Tát biển tối-thắng.

Rốt ráo hư-không khắp pháp-giới

Chỗ có tất cả những thế-gian

Như các Phật-pháp đều qua đến

Phát tâm như vậy không thối-chuyển.

[Thanh Mai]

KINH HOA NGHIÊM

Phẩm 17 PHẨM SƠ PHÁT TÂM CÔNG ĐỨC

__________________________________________________ ______________________________________


Từ-niệm chúng-sanh không tạm bỏ

Lìa những não hại khắp nhiêu ích

Quang-minh chiếu thế làm sở-quy

Thập-Lực hộ niệm khó nghĩ bàn.

Thập phương quốc-độ đều đến vào

Tất cả hình sắc đều thị-hiện

Như Phật phước trí rộng vô-biên

Tùy thuận tu nhơn không chấp trước.

Có cõi ngửa, hoặc nghiêng, hoặc úp

Thô diệu rộng lớn vô-lượng thứ

Bồ-Tát một khi phát đại-tâm

Đều qua đến được không chướng-ngại.

Bồ-Tát thắng hạnh bất-khả-thuyết

Đều siêng tu tập vô-sở-trụ

Thấy tất cả Phật lòng mến thích

Khắp vào biển pháp sâu của Phật.

Thương xót ngũ-thú các quần-sanh

Khiến trừ cấu uế khắp thanh-tịnh

Nối thạnh Phật-chủng chẳng đoạn-tuyệt

Dẹp dứt cung Ma không có thừa.

Đã trụ Như-Lai bình-đẳng tánh

Khéo tu vi-diệu phương-tiện-đạo

Nơi Phật cảnh-giới sanh tín-tâm

Được Phật quán đảnh tâm không trước.

[Thanh Mai]

KINH HOA NGHIÊM

Phẩm 17 PHẨM SƠ PHÁT TÂM CÔNG ĐỨC

__________________________________________________ ______________________________________


Nhớ nghĩ báo ân cho đức Phật

Lòng như kim-cương chẳng bị ngăn

Có thể chiếu rõ công-hạnh Phật

Tự-nhiên tu tập hạnh bồ-đề.

Các loài sai-biệt vô-lượng tưởng

Nghiệp quả và tâm cũng chẳng một

Nhẫn đến căn-tánh các loại khác

Một khi phát tâm đều thấy rõ.

Tâm đó rộng lớn khắp pháp-giới

Vô-y, vô-biến, như hư-không

Xu-hướng Phật-trí, không sở-thủ

Rõ chắc thiệt-tế lìa phân-biệt.

Biết tâm chúng-sanh không sanh-tưởng

Rõ thấu các pháp không pháp-tưởng

Dầu khắp phân-biệt mà vô-biệt

Ức na-do cõi đều qua đến.

Vô-lượng chư Phật diệu-pháp-tạng

Tùy thuận quan-sát đều vào được

Căn hạnh chúng-sanh đều biết cả

Đến chỗ như vậy là như Phật.

Nguyện lớn thanh-tịnh hằng tương-ưng

Thích cúng-dường Phật không thối-chuyển

Trời người thấy đó không nhàm chán

Thường được chư Phật chỗ hộ niệm.

Tâm đó thanh-tịnh vô-sở-y

Dầu quán thâm-pháp mà chẳng chấp

Tư-duy như vậy vô-lượng kiếp

Ở trong tam-thế không sở trước.

[Thanh Mai]

KINH HOA NGHIÊM

Phẩm 17 PHẨM SƠ PHÁT TÂM CÔNG ĐỨC

__________________________________________________ ______________________________________


Tâm đó kiên-cố khó chế ngăn

Đến Phật bồ-đề không chướng-ngại

Chí cầu diệu-đạo trừ mê hoặc

Đi khắp pháp-giới chẳng khổ nhọc.

Biết pháp ngữ ngôn đều tịch-diệt

Chỉ vào chơn-như tuyệt dị-giải

Chư Phật cảnh-giới đều thuận quán

Đạt nơi tam-thế tâm vô-ngại.

Bồ-Tát mới phát tâm rộng lớn

Có thể qua khắp mười phương cõi

Pháp-môn vô-lượng bất-khả-thuyết

Trí-quang chiếu khắp đều sáng tỏ.

Đại-bi rộng độ rất không sánh

Từ-tâm cùng khắp đồng hư-không

Mà với chúng-sanh chẳng phân-biệt

Thanh-tịnh như vậy đi thế-gian.

Thập phương chúng-sanh đều an-ủy

Tất cả chỗ làm đều chơn-thật

Hằng dùng tịnh-tâm lời chẳng khác

Thường được chư Phật đồng gia-hộ.

[Thanh Mai]

KINH HOA NGHIÊM

Phẩm 17 PHẨM SƠ PHÁT TÂM CÔNG ĐỨC

__________________________________________________ ______________________________________


Quá-khứ chỗ có đều ghi nhớ

Vị-lai tất cả đều phân-biệt

Thập phương thế-giới khắp vào trong

Để độ chúng-sanh khiến ra khỏi.

Bồ-Tát đầy đủ diệu trí-quang

Khéo rõ nhơn-duyên không có nghi

Tất cả mê hoặc đều dứt trừ

Như vậy mà đi nơi pháp-giới.

Ma-Vương cung-điện đều dẹp phá

Chúng-sanh màn lòa đều trừ dứt

Lìa những phân-biệt tâm chẳng động

Khéo rõ cảnh-giới của Như-Lai.

Lưới nghi tam-thế đều đã trừ

Đối với Như-Lai sanh tịnh-tín

Do tin được thành trí bất-động

Do trí thanh-tịnh hiểu chơn-thiệt.

Vì khiến chúng-sanh được xuất ly

Tận thời vị-lai khắp lợi-ích

Mãi mãi cần khổ tâm chẳng nhàm

Nhẫn đến địa-ngục cũng an-thọ.

Phước trí vô-lượng đều đầy đủ

Chúng-sanh căn dục đều rõ biết

Và những nghiệp-hạnh đều biết cả

Theo sở-thích họ vì thuyết-pháp.

[Thanh Mai]

KINH HOA NGHIÊM

Phẩm 17 PHẨM SƠ PHÁT TÂM CÔNG ĐỨC

__________________________________________________ ______________________________________


Rõ biết tất cả không vô-ngã

Từ-niệm chúng-sanh thường không bỏ

Dùng một đại-bi vi-diệu âm

Vào khắp thế-gian mà diễn-thuyết.

Phóng đại quang-minh các mầu sắc

Chiếu khắp chúng-sanh trừ đen tối

Trong quang Bồ-Tát ngồi liên-hoa

Vì chúng xiển-dương pháp thanh-tịnh.

Nơi đầu một lông hiện các cõi

Chư đại Bồ-Tát đều sung mãn

Chúng-hội trí-huệ sai-khác cả

Đều rõ biết được tâm chúng-sanh.

Thập phương thế-giới bất-khả-thuyết

Một niệm đi khắp hết tất cả

Lợi ích chúng-sanh cúng-dường Phật

Nơi chỗ chư Phật hỏi thâm-nghĩa.

Nơi chư Như-Lai tưởng là cha

Vì lợi chúng-sanh tu giác-hạnh

Trí-huệ thiện-xảo thông pháp-tạng

Vào nơi thâm-trí không sở-trước.

Tùy thuận tư-duy nói pháp-giới

Trải vô-lượng kiếp chẳng cùng tận

Trí dầu khéo vào không xứ sở

Không có mỏi nhàm không sở-trước.

Sanh trong nhà tam-thế chư Phật

Chứng được Như-Lai diệu pháp-thân

Khắp vì quần-sanh hiện các sắc

Ví như thuật-gia làm tất cả.

[Thanh Mai]

KINH HOA NGHIÊM

Phẩm 17 PHẨM SƠ PHÁT TÂM CÔNG ĐỨC

__________________________________________________ ______________________________________


Hoặc hiện mới tu hạnh thù-thắng

Hoặc hiện sơ-sanh và xuất-gia

Hoặc hiện dưới cây thành bồ-đề

Hoặc vì chúng-sanh hiện nhập diệt.

Bồ-Tát trụ nơi pháp hi-hữu

Là Phật-cảnh chẳng phải nhị-thừa

Thân ngữ ý tưởng đều đã trừ

Các thứ tùy nghi đều hiện được.

Bồ-Tát chỗ được các Phật-pháp

Chúng-sanh tư-duy phát cuồng loạn

Trí nhập thiệt-tế tâm vô-ngại

Khắp hiện Như-Lai sức tự-tại.

Đây ở thế-gian không sánh bằng

Huống là lại thêm hạnh thù-thắng

Dầu chưa đầy đủ Nhất-thiết-trí

Đã được Như-Lai tự-tại-lực.

Đã trụ nhứt-thừa đạo rốt-ráo

Sâu vào pháp vi-diệu tối-thượng

Khéo biết chúng-sanh thời, phi-thời

Vì lợi-ích nên hiện thần-thông.

Phân thân đầy khắp tất cả cõi

Phóng tịnh quang-minh trừ đời tối

Ví như Long-Vương khởi đại-vân

Khắp tuôn mưa mầu đều đầy thấm.

[Thanh Mai]

KINH HOA NGHIÊM

Phẩm 17 PHẨM SƠ PHÁT TÂM CÔNG ĐỨC

__________________________________________________ ______________________________________


Quan-sát chúng-sanh như ảo-mộng

Do nghiệp-lực nên thường lưu chuyển

Đại-bi xót thương đều cứu vớt

Vì nói vô-vi tịnh pháp-tánh.

Phật-lực vô-lượng đây cũng vậy

Ví như hư-không vô-lượng-biên

Vì khiến chúng-sanh được giải-thoát

Ức kiếp siêng tu không mỏi nhọc.

Quan-sát tư-duy diệu công-đức

Khéo tự-tại hạnh đệ-nhứt vô-thượng

Nơi các thắng-hạnh luôn chẳng bỏ

Chuyên niệm sanh thành Nhứt-thiết-trí.

Một thân thị-hiện vô-lượng thân

Tất cả thế-giới đều đầy khắp

Tâm đó thanh-tịnh vô phân-biệt

Một niệm khó nghĩ, sức như vậy.

Nơi các thế-gian chẳng phân-biệt

Nơi tất cả pháp không vọng-tưởng

Quán sâu các pháp mà chẳng lấy

Hằng cứu chúng-sanh không sở-độ.

Tất cả thế-gian chỉ là tưởng

Ở trong các thứ đều sai khác

Biết cảnh-giới tưởng hiểm và sâu

Vì hiện thần-thông để độ thoát.

Ví như thuật-gia sức tự-tại

Bồ-Tát thần-biến cũng như vậy

Thân khắp pháp-giới và hư-không

Tùy tâm chúng-sanh đều được thấy.

[Thanh Mai]

KINH HOA NGHIÊM

Phẩm 17 PHẨM SƠ PHÁT TÂM CÔNG ĐỨC

__________________________________________________ ______________________________________


Năng sở phân-biệt lìa cả hai

Tạp nhiễm thanh-tịnh không sở-thú

Hoặc phược hoặc giải trí đều quên

Chỉ nguyện khắp ban vui quần-chúng.

Tất cả thế-gian chỉ tưởng lực

Dùng trí mà vào tâm vô-úy

Tư-duy các pháp cũng như vậy

Suy cầu tam-thế bất-khả-đắc.

Hay vào quá-khứ trọn thời trước

Hay vào vị-lai trọn thời sau

Hay vào hiện-tại tất cả chỗ

Thường siêng quan-sát không chỗ có.

Tùy-thuận niết-bàn pháp tịch-diệt

Trụ nơi vô-tránh vô-sở-y

Tâm như thiệt-tế không gì sánh

Chuyên hướng bồ-đề trọn chẳng thối.

Tự-tại những thắng hạnh không thối khiếp

An trụ bồ-đề chẳng động lay

Phật và Bồ-Tát cùng thế-gian

Cùng tận pháp-giới đều sáng tỏ.

Muốn được tối-thắng đạo đệ nhứt

Là vua giải-thoát nhứt-thiết-trí

Nên phải mau phát bồ-đề tâm

Hết hẳn hữu-lậu lợi quần-sanh.