PHÁP HOA HUYỀN NGHĨA
PHẨM HOÁ THÀNH DỤ (L'ancienne application)THỨ BẢY.
__________________________________________________ ______________________________________


14. 16 vương-tử đã thành Phật, có nghĩa 16 tâm-sở đã chuyển thành những đức-tánh. Những đức-tánh ấy là gì? Cứ xem những danh-hiệu Phật của các vị là thấy:

Phật A-Súc…là Vô-động, Bất-động, Vô sân-nhuế.

- Tu-Di-Đảnh là Hướng-thượng

- Sư-Tử-Âm là Chánh-Ngữ

- Sư-Tử-Tướng là Chánh-Nghiệp

- Hư-Không-Trụ là Chánh Định

- Thường-Diệt là Tịch-tĩnh

- Đế-Tướng là Tướng tuyệt hão, trên hết.

- Phạm-Tướng là Tướng chí thiện.

- A-Di-Đà là Vô-lượng-quang, Vô-lượng-thọ

- Độ-nhất-thiết-thế-gian-khổ là Đại-từ Đại-bi

- Đa-Ma-la…là Vô-Cấu, tức Thanh-tịnh

- Tu-Di-Tướng là Đại, là Thái, là Tuyệt-đối

- Văn Tự-tại là Thông đạt vô-ngại trong tâm

- Văn Tự-tại vương là làm chủ sự tự-tại

- Hoại Nhất-thiết-thế-gian-bố-uý là Vô-uý

- Thích-ca Mâu-ni là Năng nhân, hay thương mọi loài.

15. Nhưng con đường thành Phật quá dài và quá kham-khổ. Vì sợ người sanh chán, nên Phật phương-tiện nói có hai thứ Niết-bàn, tức là nói có hai đích, để dẫn dụ người tu hành, thí như cái thành được biến hoá ra để cho khách bộ hành tạm nghỉ _ hoá thành.

16. Nhưng sao Ô. Burnouf lại dịch là “L'ancienne application”? Sự tu học theo lối trước, lối xưa, xưa hơn thời thuyết kinh Pháp-hoa, thì lấy quả Thanh-văn, Duyên-giác làm mãn nguyện. Với lối mới, theo kinh Pháp-Hoa, phải lấy việc thành Phật làm cứu-cánh. Tu theo lối trước là “ancienne application”.

[1] Ô.Burnouf dịch:cinquante quatre fois cent mille myriades de kôtis de kalpas.