Thiền sư Trung Hoa Tập 2
T.s Thiện Hội
__________________________________________________ ______________________________________



5. THIỀN SƯ THIỆN HỘI

Ở Giáp Sơn - (741-817)

Sư họ Liêu, quê ở Hiện Đình, Quảng Châu. Lức chín tuổi, Sư xuất gia tại núi Long Nha, Lễ Châu. Sau, Sư đến Giang Lăng tập học kinh luận chuyên luyện tam học và gắng sức tham thiền. Sư trụ trì tại Kinh Khẩu (Lễ Châu), một hôm nhân Đạo Ngô (Viên Trí) đi đến, rồi mách Sư đến tham vấn Hoa Đình Thuyền Tử, do đó được ngộ đạo. Sư trốn ẩn nơi vắng vẻ, mà học giả vẫn tấp nập tìm đến.

*

Đời Đường niên hiệu Hàm Thông thứ 11 (870), toàn chúng thỉnh Sư đến trụ tại Giáp Sơn, nơi đây liền biến thành Thiền viện.
Sư thượng đường dạy chúng:

- Từ có Tổ đến đây, người ta lầm hội, nối nhau đến nay đều lấy lời Phật, Tổ làm mô phạm dạy người. Như thế, trở thành kẻ cuồng người vô trí rồi. Kia chỉ bày tỏ cho các ngươi: "Không pháp vốn là đạo, đạo không một pháp; không Phật có thể thành, không Đạo có thể đắc, không Pháp có thể xả." Cho nên nói: "trước mắt không pháp, ý tại trước mắt (mục tiền vô pháp, ý tại mục tiền)". Kia chẳng phải là pháp trước mắt.

Nếu nhằm bên Phật, Tổ mà học, người này chưa có mắt sáng, đều thuộc về pháp có chỗ nương không được tự tại, vẫn là thức tánh sanh tử mênh mang không có phần tự do. Ngàn muôn dặm tìm thiện tri thức, cốt có cái thấy chân chánh hằng thoát khỏi hư dối, định lấy cái sanh tử trước mắt xem là thật có hay là thật không. Nếu có người định được lẽ này, hứa nhận ông sẽ giải thoát.
Người thượng căn ngay lời nói liền rõ đạo; kẻ căn khí bậc trung, bậc hạ chạy lăng xăng như sóng bủa. Sao chẳng nhằm trong sanh tử mà an định? Sẽ nhận lấy chỗ nào? Lại nghi Phật nghi Tổ thế cái sanh tử cho ông được sao? Người có trí sẽ cười ông. Nghe kệ đây:

Lão trì sanh tử pháp Nhọc gìn pháp sanh tử
Duy hướng Phật biên cầu. Chỉ nhằm bên Phật cầu
Mục tiền mê chánh lý Trước mắt lầm lý chánh
Bác hỏa mích phù âu. Trong lửa bọt có đâu.

Có vị Tăng hỏi:
- Từ trước lập ý Tổ và ý kinh, vì sao độ này Hòa thượng nói không?
Sư đáp:- Ba năm chẳng ăn cơm, trước mắt không người đói.
- Đã không người đói, tại sao con chẳng ngộ?
- Chỉ vì ngộ mê đuổi Xà-lê. Sư nói tụng:

Minh minh vô ngộ pháp Rõ ràng không pháp ngộ
Ngộ pháp khước mê nhân Pháp ngộ đuổi người mê.
Trường thọ lưỡng cước thùy Duỗi thẳng hai chân ngủ
Vô ngụy diệc vô chân. Không ngụy cũng không chân.