Ca ngợi Tổ (Tán Tổ)

[hoatihon]

Trăng xuyên qua đáy đầm !

月穿潭底破 Nguyệt xuyên đàm để phá.






Trạm Nhiên Viên Trừng Thiền Sư - 湛 然 圓 澄 禪 師

師。會稽夏氏子。投隱峰。參誰字。� �晝夜。有省。脇不就席者三年。看乾� ��舉一不舉二話。豁然大悟。萬曆辛卯 。謁慈舟于止風塗。舟問。止風塗向� �山近。越王臺畔滄海遙。時如何。師� ��。月穿潭底破。波斯不展眉。舟復以 洞上宗旨。徵辨之。師以偈對。舟印� �。曰。子日後截斷天下人舌頭去在。� ��凡八主大剎。獨於顯聖徑山湖之道場 。眾盈八千。說法三十年。中興洞宗� �椎拂無虛日。天啟丙寅示寂。全身墖� ��顯聖南山。

贊曰

崛起大覺 雷震雲門 霈然霶澍 普潤三根

高懸寶鏡 龍象魂驚 兒孫徧地 道冠古今

-------------

sư。 hội kê hạ thị tử。đầu ẩn phong。 tham thùy tự。tam trú dạ。 hữu tỉnh. hiệp bất tựu tịch giả tam niên。 khán can phong cử nhất bất cử nhị thoại。 hoát nhiên đại ngộ。 vạn lịch tân mão。 yết từ chu vu chỉ phong đồ。 chu vấn。 chỉ phong đồ hướng thanh san cận。 việt vương đài bạn thương hải diêu。 thì như hà。 sư viết。 nguyệt xuyên đàm để phá。 ba tư bất triển mi。 chu phục dĩ động thượng tông chỉ。 trưng biện chi。 sư dĩ kệ đối。 chuấn chi。 viết。tử nhật hậu tiệt đoạn thiên hạ nhân thiệt đầu khứ tại。 sư phàm bát chủ đại sát。 độc ư hiển thánh kính san hồ chi tào tràng。 chúng doanh bát thiên。 thuyết pháp tam thập niên。 trung hưng động tông。 trùy phất vô hư nhật。 thiên khải bính dần kì tịch。 toàn thân tháp vu hiển thánh nam san。

tán viết:

quật khởi đại giác

lôi chấn vân môn

bái nhiên bàng chú

phổ nhuận tam căn

cao huyền bảo kính

long tượng hồn kinh

nhi tôn biến địa

đạo quan cổ kim

-----------

Sư họ Hạ, người Cối Khê, theo sư Ẩn Phong tham cứu chữ Ai suốt ba ngày đêm thì có chỗ tỉnh ngộ, suốt ba năm lưng chẳng chạm chiếu. Nhân thấy sư Phong đưa ra một thoại đầu không đưa hai thoại đầu thì hốt nhiên đại ngộ. Năm Tân Mão, hiệu Vạn Lịch sư tham yết sư Từ Châu, theo sư Châu đến Phong Đồ. Sư Châu hỏi: “Dừng tại Phong Đồ hướng Thanh sơn. Bờ biển xa xa đài Việt vương, là thế nào?”. Sư đáp: “Trăng xuyên qua đáy đầm. Sóng không chau chân mày”. Sư Châu lại mang tông chỉ của tông Tào Động ra mà biện biệt cùng sư. Sư lấy kệ đối đáp, sư Châu ấn chứng, nói: “Ông về sau hẳn vượt thiên hạ, vì đầu lưỡi đã ở đây”. Sư trụ trì tám cảnh chùa nhưng chỉ hiển đạt thánh đạo tại đạo trường hồ Kinh Sơn. Đồ chúng đông đến tám ngàn người, sư thuyết pháp suốt 30 năm, trung hưng tông Tào Động, ngày ngày chống phất tử dạy người. Năm Bính Dần, hiệu Thiên Khải sư thị tịch, táng toàn thân. Tháp dựng tại Hiển Thánh, Nam sơn.

Bài tán:

Quật khởi tâm đại giác

Sấm vang rền Vân Môn

Mưa pháp tuôn như trút

Thấm nhuần khắp ba căn.

Gương báu treo trên cao

Voi rồng đều kinh hồn

Con cháu khắp nơi chốn

Đạo che trùm cổ kim.

[hoatihon]

Vở mất đáy thùng !

桶底又脫 Dung để hựu thoát.






Vô Dị Nguyên Lai Thiền Sư - 無 異 元 來 禪 師

師。生舒城沙氏。參壽昌。看藏身沒� �跡話。有省。昌曰。蟻子解尋腥處走� ��青蠅偏向臭邊飛。是君邊事。臣邊事 。師曰。臣邊事。昌叱之。復聞護法� �倒地。不覺豁然。以偈呈之。昌終不� ��。一日。如廁。覩人上樹。大悟。見 昌。昌詰之。師一一響答。昌曰。子� �日方信。吾不汝欺也。壬寅出住博山� ��次之董巖、大仰、鼓山。己巳赴金陵 天界。請師行道三十年。大法慎重。� �下英傑鱗集。不輕許可。示寂。墖於� ��山。壽五十八。當崇禎庚午年也

贊曰

沒踪跡處 忽然失脚 因何上樹 桶底又脫

韶師再來 眾口咸服 師道尊嚴 萬古獨卓

------------

sư。 sanh thư thành sa thị。tham thọ xương。 khán tàng thân một tung tích thoại。 hữu tỉnh。 xương viết。 nghĩ tử giải tầm tinh xứ tẩu。 thanh dăng thiên hướng xú biên phi。 thị quân biên sự。 thần biên sự。 sư viết。 thần biên sự。 xương sất chi。 phục văn hộ pháp thần đảo địa。 bất giác hoát nhiên。 dĩ kệ trình chi。xương chung bất khẳng。 nhất nhật。 như xí。 đổ nhân thượng thụ。đại ngộ。 kiến xương。 xương cật chi。 sư nhất nhất hưởng đáp。xương viết。 tử kim nhật phương tín。 ngô bất nhữ khi dã。 nhâm dần xuất trụ bác san。 thứ chi động nham、 đại ngưỡng、 cổ san。 kỉ tị phó kim lăng thiên giới。 thỉnh sư hành đạo tam thập niên 。 đại pháp thận trọng。 tọa hạ anh kiệt lân tập。 bất khinh hứa khả。 kì tịch。tháp ư bổn san。 thọ ngũ thập bát。 đương sùng trinh canh ngọ niên dã。

tán viết:

một tung tích xử

hốt nhiên thất cước

nhân hà thượng thụ

dung để hựu thoát

thiều sư tái lai

chúng khẩu hàm phục

sư đạo tôn nghiêm

vạn cổ độc trác

-----------

Sư họ Sa, người Thư Thành, tham yết sư Thọ Xương, khán thoại đầu “Giấu thân, ẩn tung tích” thì có tỉnh ngộ. Sư Xương nói: “Con kiến tìm nơi có mùi tanh, con ruồi xanh bay đến chỗ có mùi hôi thối, đó là việc của vua hay là việc của bầy tôi? Sư đáp: “Là việc của bầy tôi”. Sư Xương quát lớn, lại nghe tiếng hộ pháp động đất, bất ngờ tỉnh ngộ, trình bài kệ nhưng sư Xương không thừa nhận. Một hôm, sư đi đại tiện thấy có người leo lên cây sư đại ngộ, đến tìm gặp sư Xương, sư Xương cật vấn, sư nhất nhất đối đáp. Sư Xương nói: “Hôm nay ông đã tin rằng ta không xem thường ông”. Năm Nhâm Dần sư đến trụ tại Bác San, sau trụ ở Động nham, Đại ngưỡng, Cổ san. Năm Kỷ Tị sư dời về chùa Thiên giới ở Kim Lăng, đồ chúng thỉnh sư hành đạo hơn 30 năm, mở rộng đại pháp, các bậc anh kiệt vân tập chung quanh, rất tôn kính. Sư thị tịch, tháp dựng tại núi xưa, vào năm Canh Ngọ, hiệu Sùng Trinh.

Bài tán:

Nơi ẩn tàng tông tích

Hốt nhiên mất dấu chân

Vì cớ gì trèo cây

Đáy thùng lại rơi mất.

Trời xuân sư trở lại

Người người đều tin nhận

Đạo hạnh sư tôn nghiêm

Lưu vạn cổ trác tuyệt.

[hoatihon]

Thấy biết không chỗ thấy !

知見無見處 Tri kiến vô kiến xứ.






Hối Đài Nguyên Kính Thiền Sư - 晦 臺 元 鏡 禪 師

師。生建陽馮氏。讀楞嚴。知見無見� �。有得。質於壽昌。昌呵之。師驚悸� ��復閱楞枷。空無侍者。恍然神領。然 終未慶快。及觀圓覺頌。急水灘頭快� �毬。疑礙永拔。再質昌曰。某特以此� ��求和尚著眼。昌曰。此事何憑。師彈 指。昌曰。猶疑你在。師呈偈。昌詰� �。響答。昌付以偈。師拜受。戊午住� ��苑。崇禎庚午秋。一日。指巖下。謂 行者曰。此處可埋我。者曰。設使死� �埋了。又作麼生分發。師笑曰。恰好� ��行者再問。師已蛻去。塔於所指巖下 。

贊曰

知見無知 却有來由 空無侍者 何不徹頭

明知此事 急水打毬 武夷坐斷 千載風流

------------

sư。 sanh kiến dương phùng thị。độc lăng nghiêm。 tri kiến vô kiến xứ。 hữu đắc。 chất ư thọ xương。 xương a chi。 sư kinh quý。 phục duyệt lăng già。 không vô thị giả。 hoảng nhiên thần lĩnh。 nhiên chung vị khánh khoái。 cập quan viên giác tụng。 cấp thủy than đầu khoái đả cầu。 nghi ngại vĩnh bạt。 tái chất xương viết。 mỗ đặc dĩ thử sự cầu hòa thượng trứ nhãn。 xương viết。 thử sự hà bằng。 sư đạn chỉ。 xương viết。 do nghi nhĩ tại。 sư trình kệ。 xương cật chi。 hưởng đáp。 xương phó dĩ kệ。 sư bái thụ。 mậu ngọ trụ đông uyển。sùng trinh canh ngọ thu。 nhất nhật 。 chỉ nham hạ。 vị hành giả viết。 thử xứ khả mai ngã。giả viết。 thiết sử tử liễu mai liễu。 hựu tác ma sanh phân phát。 sư tiếu viết。 kháp hảo。 hành giả tái vấn。 sư dĩ thuế khứ。 tháp ư sở chỉ nham hạ。

tán viết:

tri kiến vô tri

tức hữu lai do

không vô thị giả

hà bất triệt đầu

minh tri thử sự

cấp thủy đả cầu

vũ di tọa đoạn

thiên tái phong lưu

-----------

Sư họ Phùng, người Kiến Dương, nhân đọc kinh Lăng Nghiêm đến câu “tri kiến vô kiến xứ” thì có nghi tình mới đến hỏi sư Thọ Xương. Sư Xương mắng khiến sư kinh sợ. Lại xem kinh Lăng Già có câu: “Không vô thị giả” thì hốt nhiên lãnh hội được chỗ thần diệu nhưng vẫn chưa vội mừng. Lại đọc sang kinh Viên Giác, đến bài tụng: “Nước đầu ghềnh chảy xiết như quả bóng vụt qua” thì tất cả nghi ngờ đều nhổ tận gốc. Sư trở lại hỏi sư Xương: “Tôi có điều riêng này, cầu mong hòa thượng khai nhãn cho”. Sư Xương nói: “Căn bản việc ấy là gì?”. Sư liền bấm ngón tay. Sư xương nói: “Ông vẫn còn nghi”. Sư trình kệ, sư Xương cật vấn sư đều đối đáp thuận hợp. Sư Xương nói kệ phó chúc, sư bái tạ. Năm Mậu Ngọ sư trụ tại chùa Đông Uyển. Mùa thu năm Canh Ngọ thời Sùng Trinh, một hôm, sư chỉ tay dưới hang núi, vì các hành giả mà nói rằng: “có thể chôn cất ta ở đó”. Các hành giả hỏi: “Nếu như đã qua đời, đã chôn cất, ngoài ra chúng tôi còn phải làm gì để phân phát?”. Sư cười nói: “Tốt lắm”. Hành giả toan hỏi nữa thì sư đã hóa. Tháp dựng nơi sư đã chỉ định.

Bài tán:

Tri kiến vô tri

Tức có nguyên do

Tính không rỗng suốt

Sao chẳng triệt thông.

Sự đời biết rõ

Cuồng lưu dâng cầu

Vũ dũng không yên

Ngàn năm gió lộng.

[hoatihon]

Thế nào là thân thanh tịnh quang minh ?

如何是清淨光明身 Như hà thị thanh tịnh quang minh thân ?






Vĩnh Giác Nguyên Hiền Thiền Sư - 永 覺 元 賢 禪 師

師。生建陽蔡氏。讀法華有省。走問� �昌。如何是清淨光明身。昌挺身而立� ��師曰。祇此更別有。昌起行。師當下 如釋重負。隨入方丈通所得。昌遽棒� �三。曰。向後不得草草。仍示偈曰。� ��饒跨上金毛背。也教棒下自翻身。師 疑。因甚更要棒下翻身。後因過劍津� �聞僧誦。一時謦欬。俱共彈指。云云� ��徹見壽昌用處。崇禎甲戌住鼓山。次 開元寶善。及浙之真寂。丁酉坐脫。� �鼓山。師通內外典。所著補燈。繼燈� ��禪餘諸書。百餘卷行世。

贊曰

徧至十方 諸佛世界 是二音聲 朗徹無礙

得見壽昌 打失布袋 一撾石鼓 頓發龍聵

------------

sư。 sanh kiến dương thái thị。độc pháp hoa hữu tỉnh。 tẩu vấn thọ xương。 như hà thị thanh tịnh quang minh thân。 xương đĩnh thân nhi lập。 sư viết。 kì thử canh biệt hữu。 xương khởi hành。 sư đương hạ như thích trọng phụ。 tùy nhập phương trượng thông sở đắc。 xương cự bổng chi tam。 viết。 hướng hậu bất đắc thảo thảo。 nhưng kì kệ viết。 trực nhiêu khóa thượng kim mao bối。 dã giáo bổng hạ tự phiên thân。 sư nghi。 nhân thậm canh yếu bổng hạ phiên thân。hậu nhân quá kiếm tân。 văn tăng tụng。 nhất thì khánh khái。 câu cộng đàn chỉ。 vân vân。 triệt kiến thọ xương dụng xứ。 sùng trinh giáp tuất trụ cổ san。 thứ khai nguyên bảo thiện。 cập chiết chi chân tịch。 đinh dậu tọa thoát。 tháp cổ san。 sư thông nội ngoại điển。sở trứ bổ đăng。 kế đăng。thiền dư chư thư。 bách dư quyển hành thế。

tán viết:

biến chí thập phương

chư phật thế giới

thị nhị âm thanh

lãng triệt vô ngại

đắc kiến thọ xương

đả thất bố đại

nhất qua thạch cổ

đốn phát long hội

-----------

Sư họ Thái, người Kiến Dương, đọc kinh Pháp Hoa có chỗ tỉnh ngộ, liền đến vấn sư Thọ Xương, hỏi: “Thanh tịnh quang minh thân là như thế nào?”. Sư Xương đứng thẳng người yên lặng. Sư nói: “Cái này có gì lạ?”. Sư Xương bước đi. Sư ngay đó như trút được gánh nặng, theo vào phương trượng để tỏ bày chỗ sở đắc. Sư Xương đập cho ba gậy, nói: “ Từ đây về sau không được cẩu thả”, và đọc bài kệ:

“Ngay bước chân đi râu bạc phất

Dưới cây thiền giáo tự xoay mình”.

Sư nghi hoặc khi nghe câu “dưới gậy xoay mình”. Về sau, nhân dịp đi qua Kiếm Tân, nghe một vị tăng tụng lúc to lúc nhỏ, thêm tiếng khảy móng tay v.v… thì liền hiểu được pháp của sư Xương. Năm Giáp Tuất hiệu Sùng Trinh sư trụ tại Cổ Sơn, sau trụ chùa Khai Nguyên ở Bảo Thiện, viện Chân Tịch ở Chiết Giang. Năm Đinh Dậu sư an tọa mà hóa, tháp dựng tại Cổ Sơn. Sư tinh thông ngoại, nội điển, trước thuật, bổ sung, nối ngọn đèn pháp, sách thiền rất nhiều, hơn trăm quyển hành thế.

Bài tán:

Đến khắp mười phương

Thế giới chư Phật

Là hai âm thanh

Lanh lảnh vô ngại.

Thấy được Thọ Xương

Đánh mất Bố Đại

Gõ vào trống đá

Rồng điếc liền lại.

[hoatihon]

Ai là người tha cái thây chết của ông đến nơi này ?

阿誰拖你死尸來 A thùy tha nhĩ tử thi lai ?





Thụy Bạch Minh Tuyết Thiền Sư - 瑞 白 明 雪 禪 師

師。生桐城楊氏。參雲門。門問。向� �作什麼。師對。持毘舍偈。門曰。四� ��是假。妄心是空。阿誰拖你死尸來。 師良久。門舉斬貓話。師當下知有。� �出蒲團。曰。一語下徐州。尋侍門於� ��上。門曰。溪水潺潺。汝試道看。師 曰。敲空有響。擊木無聲。門喜。越� �日。聞鐘大徹。自是機辨杰出。門付� ��。門逝。師繼主顯聖。崇禎庚午。開 湖州弁山。古龍華。凡八坐道場。辛� �三月望。命侍僧扶入龕。書偈。以手� ��眾。眾前。師已逝矣。塔全身於龍華 。

贊曰

大匠迭興 昬衢日曉 父子機投 金獅震吼

正中妙葉 法潤枯槁 瞻之仰之 堂堂師表

------------

sư。 sanh đồng thành dương thị。tham vân môn。 môn vấn。 hướng lai tác thập ma。 sư đối。trì tì xá kệ。 môn viết。tứ đại thị giả。 vọng tâm thị không。 a thùy tha nhĩ tử thi lai。 sư lương cửu。 môn cử trảm miêu thoại。 sư đương hạ tri hữu。 phao xuất bồ đoàn。 viết。 nhất ngữ hạ từ châu。 tầm thị môn ư kiều thượng。 môn viết。 khê thủy sàn sàn。 nhữ thí đạo khán。 sư viết。 xao không hữu hưởng。 kích mộc vô thanh。 môn hỉ。 việt lục nhật。 văn chung đại triệt。 tự thị cơ biện kiệt xuất。 môn phó chúc。 môn thệ。 sư kế chủ hiển thánh。sùng trinh canh ngọ。 khai hồ châu biện san。 cổ long hoa。 phàm bát tọa đạo tràng。 tân tị tam nguyệt vọng。mệnh thị tăng phù nhập khám。 thư kệ。 dĩ thủ chiêu chúng。 chúng tiền。 sư dĩ thệ hĩ。 tháp toàn thân ư long hoa。

tán viết:

đại tượng điệt hưng

hôn cù nhật hiểu

phụ tử ki đầu

kim sư chấn hống

chánh trung diệu diệp

pháp nhuận khô cảo

chiêm chi ngưỡng chi

đường đường sư biểu

-----------

Sư họ Dương, người Đồng Thành, tham yết sư Vân Môn. Sư Môn hỏi: “Trước kia ông làm những gì?”. Sư đáp: “Làm kệ cho hàng tì xá”. Sư Môn nói: “Tứ đại giả, vọng tâm là không, ai là người tha cái thây chết của ông đến nơi này?”. Sư lặng người hồi lâu. Sư Môn đưa ra thoại đầu “chém mèo” sư ngay đó nhận biết, liền rời bồ đoàn, nói: “Một lời xuống Từ Châu tìm người gát cửa đứng trên cầu”. Sư Môn nói: “Nước khe róc rách, ông thử nói xem”. Sư đáp: “Gõ vào không âm, đập cây không thanh”. Sư Môn hoan hỷ. Qua sáu ngày sư nghe tiếng chuông thì đại ngộ, từ đó biện tài kiệt xuất. Sư Môn phó chúc. Sư Môn qua đời, sư thừa kế Hiển Thánh. Năm Canh Ngọ hiệu Sùng Trinh sư khai pháp ở Biện Sơn, Hồ Châu, Cổ Long Hoa, chủ tọa khoảng tám đạo tràng. Tháng ba năm Tân Tị, sư bảo thị giả đưa sư vào khám thờ, viết kệ, rồi lấy tay vẫy đồ chúng. Đồ chúng đến trước sư thì sư đã hóa. Tháp dựng tại Long Hoa, táng toàn thân.

Bài tán:

Tài hoa hưng khởi

Đường mờ mờ sáng

Cha con khế cơ

Sư tử vàng rống.

Ngay giữa trang kinh

Pháp tươi cây khô

Nhìn mà ngưỡng mộ

Quang minh sư biểu.

[hoatihon]

Ai là người tha cái thây chết của ông đến nơi này ?

阿誰拖你死尸來 A thùy tha nhĩ tử thi lai ?





Thụy Bạch Minh Tuyết Thiền Sư - 瑞 白 明 雪 禪 師

師。生桐城楊氏。參雲門。門問。向� �作什麼。師對。持毘舍偈。門曰。四� ��是假。妄心是空。阿誰拖你死尸來。 師良久。門舉斬貓話。師當下知有。� �出蒲團。曰。一語下徐州。尋侍門於� ��上。門曰。溪水潺潺。汝試道看。師 曰。敲空有響。擊木無聲。門喜。越� �日。聞鐘大徹。自是機辨杰出。門付� ��。門逝。師繼主顯聖。崇禎庚午。開 湖州弁山。古龍華。凡八坐道場。辛� �三月望。命侍僧扶入龕。書偈。以手� ��眾。眾前。師已逝矣。塔全身於龍華 。

贊曰

大匠迭興 昬衢日曉 父子機投 金獅震吼

正中妙葉 法潤枯槁 瞻之仰之 堂堂師表

------------

sư。 sanh đồng thành dương thị。tham vân môn。 môn vấn。 hướng lai tác thập ma。 sư đối。trì tì xá kệ。 môn viết。tứ đại thị giả。 vọng tâm thị không。 a thùy tha nhĩ tử thi lai。 sư lương cửu。 môn cử trảm miêu thoại。 sư đương hạ tri hữu。 phao xuất bồ đoàn。 viết。 nhất ngữ hạ từ châu。 tầm thị môn ư kiều thượng。 môn viết。 khê thủy sàn sàn。 nhữ thí đạo khán。 sư viết。 xao không hữu hưởng。 kích mộc vô thanh。 môn hỉ。 việt lục nhật。 văn chung đại triệt。 tự thị cơ biện kiệt xuất。 môn phó chúc。 môn thệ。 sư kế chủ hiển thánh。sùng trinh canh ngọ。 khai hồ châu biện san。 cổ long hoa。 phàm bát tọa đạo tràng。 tân tị tam nguyệt vọng。mệnh thị tăng phù nhập khám。 thư kệ。 dĩ thủ chiêu chúng。 chúng tiền。 sư dĩ thệ hĩ。 tháp toàn thân ư long hoa。

tán viết:

đại tượng điệt hưng

hôn cù nhật hiểu

phụ tử ki đầu

kim sư chấn hống

chánh trung diệu diệp

pháp nhuận khô cảo

chiêm chi ngưỡng chi

đường đường sư biểu

-----------

Sư họ Dương, người Đồng Thành, tham yết sư Vân Môn. Sư Môn hỏi: “Trước kia ông làm những gì?”. Sư đáp: “Làm kệ cho hàng tì xá”. Sư Môn nói: “Tứ đại giả, vọng tâm là không, ai là người tha cái thây chết của ông đến nơi này?”. Sư lặng người hồi lâu. Sư Môn đưa ra thoại đầu “chém mèo” sư ngay đó nhận biết, liền rời bồ đoàn, nói: “Một lời xuống Từ Châu tìm người gát cửa đứng trên cầu”. Sư Môn nói: “Nước khe róc rách, ông thử nói xem”. Sư đáp: “Gõ vào không âm, đập cây không thanh”. Sư Môn hoan hỷ. Qua sáu ngày sư nghe tiếng chuông thì đại ngộ, từ đó biện tài kiệt xuất. Sư Môn phó chúc. Sư Môn qua đời, sư thừa kế Hiển Thánh. Năm Canh Ngọ hiệu Sùng Trinh sư khai pháp ở Biện Sơn, Hồ Châu, Cổ Long Hoa, chủ tọa khoảng tám đạo tràng. Tháng ba năm Tân Tị, sư bảo thị giả đưa sư vào khám thờ, viết kệ, rồi lấy tay vẫy đồ chúng. Đồ chúng đến trước sư thì sư đã hóa. Tháp dựng tại Long Hoa, táng toàn thân.

Bài tán:

Tài hoa hưng khởi

Đường mờ mờ sáng

Cha con khế cơ

Sư tử vàng rống.

Ngay giữa trang kinh

Pháp tươi cây khô

Nhìn mà ngưỡng mộ

Quang minh sư biểu.

[hoatihon]

Quay về thôi !

世界勿寧, 不如歸去好 Thế giới vật ninh, bất như quy khứ hảo.





Thạch Vũ Minh Phương Thiền Sư - 石 雨 明 方 禪 師

師。生嘉興武塘陳氏。初閱楞嚴。如� �文殊處。身心世界。打成一片。後值� ��門上堂曰。放下著。師慶快。呈偈。 會得竿頭舒卷意。放生原是釣來魚。� �加呵斥。適僧舉大慧剝荔枝話。師聞� ��悟。自是機鋒迅捷。門付之以偈。崇 禎辛未。出住象田。次主顯聖。禹航� �寶壽。雪峰。長慶。坐十餘大剎。順� ��丁亥結冬。佛日。忽語眾曰。世界勿 寧。不如歸去好。越明正初三。上堂� �諄告別。七日上龍門。八日坐脫。闍� ��數珠。牙齒不壞。建墖龍門。

贊曰

無二文殊 打成一片 卸却汗衫 竿頭轉變

海口航舌 荔枝生嚥 優鉢羅華 千年一現

------------

sư。 sanh gia hưng vũ đường trần thị。 sơ duyệt lăng nghiêm。 như nhữ văn thù xứ。 thân tâm thế giới。 đả thành nhất phiến。hậu trị vân môn thượng đường viết。 phóng hạ trứ。 sư khánh khoái。 trình kệ。 hội đắc can đầu thư quyển ý。 phóng sanh nguyên thị điếu lai ngư。 môn gia a xích。 thích tăng cử đại tuệ bác lệ chi thoại。 sư văn đại ngộ。 tự thị cơ phong tấn tiệp。 môn phó chi dĩ kệ。 sùng trinh tân vị。xuất trụ tượng điền。 thứ chủ hiển thánh。 vũ hàng。 bảo thọ。tuyết phong。 trường khánh。 tọa thập dư đại sát。 thuận trị đinh hợi kết đông。 phật nhật。 hốt ngữ chúng viết。 thế giới vật ninh。bất như quy khứ hảo。 việt minh chánh sơ tam。 thượng đường chuân chuân cáo biệt。 thất nhật thượng long môn。 bát nhật tọa thoát。 đồ duy sổ châu。 nha xỉ bất hoại。kiến tháp long môn。

tán viết:

vô nhị văn thù

đả thành nhất phiến

tá tức hãn sam

can đầu chuyển biến

hải khẩu hàng thiệt

lệ chi sanh yết

ưu bát la hoa

thiên niên nhất hiện

-----------

Sư họ Trần, người Vũ Đường, Gia Hưng, nhân đọc qua kinh Lăng Nghiêm: “như ông thì cảnh giới của Văn Thù Bồ tát thân tâm và thế giới hợp thành một phiến”. Sau nhân Vân Môn thượng đường, nói: “Buông xuống thì rõ”, sư khoan khoái, trình kệ:

Đến được đầu sào thư thả ý

Phóng sinh chính thị lại buông câu.

Sư Môn quát mắng đuổi ra. Lúc đó có vị tăng nêu ra thoại đầu: “Đại Tuệ bóc trái vải”, sư nghe liền đại ngộ, ngay đó cơ phong mẫn tiệp. Sư Môn nói kệ phó chúc. Năm Tân Mùi hiệu Sùng Trinh, sư khai pháp, trụ tại chùa Tượng Điền, sau qua chùa Hiển Thánh, Vũ Hàng, Bảo Thọ, Tuyết Phong, Trường Khánh. Sư trụ trì hơn mười cảnh chùa lớn. Năm Đinh Hợi hiệu Thuận Trị sư kiết đông tại chùa Phật Nhật, hốt nhiên nói với đồ chúng: “Thế giới bất an, chi bằng quay trở về”. Qua sáng ngày thứ ba, sư thượng đường, dặn đò đồ chúng rồi cáo biệt. Đến ngày thứ bảy sư lên Long Môn, ngày thứ tám thì ngồi mà hóa. Đồ chúng hỏa táng thấy răng sư không cháy. Tháp dựng tại Long Môn.

Bài tán:

Văn Thù không hai

Làm thành một phiến

Cởi manh áo mỏng

Đầu sào chuyển biến.

Miệng biển lưỡi thuyền

Cây lệ chi trổ

Hoa ưu bát la

Ngàn năm một lần.

[hoatihon]

Cây ngã cành khô rốt cuộc rơi về đâu?

樹倒藤枯畢竟句歸何處 Thụ đảo đằng khô tất cánh cú quy hà xứ ?





Tam Nghi Minh Vu Thiền Sư - 三 宜 明 盂 禪 師

師。生錢塘丁姓。參雲門澄公。進堂� �不語。期正提撕。忽門入堂。高聲曰� ��放下著。師不覺有省。門問。懷州牛 喫禾。為甚麼益州馬腹脹。師曰。問� �露柱。曰。樹倒藤枯畢竟句歸何處。� ��曰。長江翻白浪。曰。尚疑你在。師 呈偈。觸處逢伊。識得伊之句。門揶� �之。師拂袖出。曰。落花無限春山暮� ��就路還家聽鳥啼。嗣是。或入定連日 。始住龍門。次化山。崇禎癸未繼席� �門。次主真寂。梵受。朱明十餘大剎� ��乙巳。辭世。墖全身於雲門顯聖。

贊曰

東土釋迦 機輪超邁 逆順卷舒 明州布袋

宗通說通 遊戲三昧 稽首師真 無在不在

------------

sư。 sanh tiền đường đinh tính。tham vân môn trừng công。 tiến đường tọa bất ngữ。 kì chánh đề ti。 hốt môn nhập đường。 cao thanh viết。 phóng hạ trứ。 sư bất giác hữu tỉnh。 môn vấn。 hoài châu ngưu khiết hòa。 vi thậm ma ích châu mã phúc trướng。 sư viết。 vấn thủ lộ trụ。 viết。thụ đảo đằng khô tất cánh cú quy hà xứ。 sư viết。 trường giang phiên bạch lãng。 viết。 thượng nghi nhĩ tại。 sư trình kệ。 xúc xứ phùng y。 thức đắc y chi cú。 môn da du chi。 sư phất tụ xuất。 viết。 lạc hoa vô hạn xuân sơn mộ。 tựu lộ hoàn gia thính điểu đề。 tự thị。 hoặc nhập định liên nhật。 thủy trụ long môn。 thứ hóa san。sùng trinh quý vị kế tịch vân môn。 thứ chủ chân tịch。 phạm thụ。 chu minh thập dư đại sát。 ất tị。 từ thế。tháp toàn thân ư vân môn hiển thánh。

tán viết:

đông thổ Thích già

cơ luân siêu mại

nghịch thuận quyển thư

minh châu bố đại

tông thông thuyết thông

du hí tam muội

kê thủ sư chân

vô tại bất tại.

-----------

Sư họ Đinh, người Tiền Đường. Sư tham yết sư Vân Môn [Viên] Trừng. Sư tiến lên thiền đường, ngồi chẳng nói gì nhưng mong người đề bạt và phá vô minh cho sư. Bổng sư Môn vào thiền đường, nói lớn: “Buông xuống hết!”. Sư bất ngờ tỉnh ngộ. Sư Môn hỏi: “Bò ở Hoài Châu ăn rơm mà ngựa ở Ích Châu căng tròn bụng là sao?”. Sư đáp: “Hỏi lấy sương đọng trên cây cột”. Sư Môn nói: “Cây ngã cành khô rốt cuộc rơi về đâu?”. Sư đáp: “Sóng Trường giang tung trắng xóa”. Sư Môn nói: “Ông ở đây vẫn còn nghi”. Sư trình kệ: “Đến nơi gặp người tất biết câu của người”. Sư Môn chế giễu. Sư phất tay áo bước ra, nói:

“Cuối xuân hoa rụng mãi trên non

Tai nghe chim hót đường mòn về quê”.

Sư sau đó hoặc nhập định suốt ngày. Trước trụ ở Long Môn, sau về Hóa sơn. Năm Quý Mùi hiệu Sùng Trinh sư kế thừa chiếu pháp của sư Vân Môn, sau trụ chùa Chân Tịch, Phạm Thụ, Chu Minh, khoảng hơn mười chùa lớn. Năm Ất Tị sư tạ thế, dựng tháp táng toàn thân tại chùa Hiển Thánh, Vân Môn.

Bài tán:

Thích Ca đông độ

Cơ luân hào phóng

Nghịch thuận co duỗi

Minh châu Bố Đại.

Tông thông thuyết thông

Du hí tam muội

Đảnh lễ chân sư

Không đâu chẳng có.