398 Ai tội?
La Hán đang ngắm trăng, bỗng nói:
- Mây động, có mưa, chạy mau!
Một ông tăng cãi:
- Không phải mây động, là gió động!
- Mây không động, gió cũng không động.
- Thầy chả vừa nói mây động sao?
- Ai tội?
(Thiền Cơ)
Printable View
398 Ai tội?
La Hán đang ngắm trăng, bỗng nói:
- Mây động, có mưa, chạy mau!
Một ông tăng cãi:
- Không phải mây động, là gió động!
- Mây không động, gió cũng không động.
- Thầy chả vừa nói mây động sao?
- Ai tội?
(Thiền Cơ)
399 Lá khoai nước động.
Hưng Pháp nhìn thấy lá khoai nước rung động bèn nói:
- Ta sợ lắm!
Tuyết Phong nói:
- Ở trong nhà ngươi mà sợ nỗi gì?
(Thiền Cơ)
_____________
Bao năm làm “khách” chốn quê nhà
Mượn chỉ vô thường dệt gấm hoa
Như núi – như sông, tình giữ lại
Nào mưa nào gió, cảnh nương qua...
Thiên Y Khách
400 Hai loại công án.
Bắc Thiền hỏi một ông tăng:
- Ngươi từ đâu lại?
- Hoàng Châu.
- Ở thiền viện nào?
- Tư Phúc.
- Tư Phúc có pháp gì?
- Hai loại công án.
- Sao lại ở trong tay Bắc Thiền?
- Nếu ở trong tay liền bị thu lại.
Bắc Thiền liền giơ gậy đánh.
(Thiền Cơ)
______________
Gió quyện đầm sen man mác tỏa,
Trăng soi hồ tịnh láng lai đầy,
Ngàn mai nở sớm đùm hơi khói,
Khóm trúc đưa chiều lộng sắc mây...
T.Y.K
401 Lục Tổ lâm chung.
Lục tổ lúc sắp mất, đồ chúng khóc lóc sầu thảm; tổ bảo:
- Ta đã biết chỗ sẽ tới, các ngươi bất tất phải bi ai.
(Minh Tâm Kiến Tánh Thoại Thiền Tông)
_____________
Mới gặp hôm nào nay vĩnh biệt
Đâu còn hội ngộ để chia tay.
..............
Người đi khuất bóng rơi tin nhạn
Đốt nén hương tâm niệm tỏ bày....
TYK
400 Hai loại công án.
Bắc Thiền hỏi một ông tăng:
- Ngươi từ đâu lại?
- Hoàng Châu.
- Ở thiền viện nào?
- Tư Phúc.
- Tư Phúc có pháp gì?
- Hai loại công án.
- Sao lại ở trong tay Bắc Thiền?
- Nếu ở trong tay liền bị thu lại.
Bắc Thiền liền giơ gậy đánh.
(Thiền Cơ)
____________
Bắc Thiền nói không lại liền giơ gậy đánh (?).
402 Tắm truồng mà ngộ.
Thiệu quốc sư lúc còn ở trong chúng hỏi Long Nha:
- Khi trời chẳng che, đất chẳng chở thì sao?
- Hợp đạo.
Thiệu hỏi 17 lần, Nha nói:
- Nếu ta bảo ngươi, sau này ngươi sẽ chửi ta.
Sau, Thiệu trú ở Thiên Đài Thông Huyền Phong. Nhân một lần tắm, hốt nhiên giác ngộ. Bèn đốt hương, hướng về phía Long Nha lạy nói rằng:
- Lúc đó nếu thầy nói cho biết, ngày hôm nay nhất định con sẽ mắng thầy!
(Minh Tâm Kiến Tánh Thoại Thiền Tông)
--------------
Chuyện này và chuyện khai ngộ của Hương Nghiêm (công án số 1043) giống nhau, nhưng ngộ duyên thì khác. Khi tắm, thân thể trần truồng không một tấc vải đó chính là cảnh tượng trời không che, đất không chở, do đó Thiệu quốc sư xúc cơ mà ngộ.
403 Lã Động Tân.
Theo truyền thuyết dân gian, Lã Động Tân là một vị tiên trong bát tiên được kể rõ ràng và đầy đủ trong truyện Bát Tiên quá hải. Ông rất ái mộ Hà Tiên Cô nhưng không được đáp ứng. Ông cũng từng đi thi 3 lần nhưng không đậu. Làm thơ hay, uống rượu giỏi; một lần tại một tửu điếm ở Trường An gập được Chung Ly Quyền và được truyền thọ tiên thuật. Học thành bèn vân du khắp nơi. Một hôm đến Lư Sơn viết trên vách lầu chuông một bài thơ:
一 日 清 閒 自 在 仙
Nhất nhật thanh nhàn tự tại tiên
六 神 和 合 報 平 安
Lục thần hòa hợp báo bình an
丹 田 有 寶 休 尋 道
Đan điền hữu bảo hưu tầm đạo
對 境 無 心 莫 問 禪
Đối cảnh vô tâm mạc vấn thiền
Một ngày nhàn nhã, tiên tự tại.
Sáu thần hòa hợp báo bình an.
Đơn điền có báu đâu cần đạo;
Đối cảnh vô tâm, chớ hỏi Thiền.
Sau đó ít lâu, nhân đi qua Hoàng Long Sơn thấy trên đỉnh núi có đám mây tím, biết trong núi có dị nhân, liền vào tham phỏng; gập lúc Huệ Nam thiền sư đang giảng pháp. Huệ Nam biết Lã Động Tân đến, muốn độ ông bèn nói:
- Hôm nay trong các người ngồi nghe, có kẻ đến trộm pháp là ai?
Lã Động Tân bước ra hỏi:
- Trong một hạt giẻ chứa cả thế giới, nửa chõ nấu cả sơn hà, thỉnh thầy nói là ý gì?
- Ông là quỷ giữ thây.
- Chẳng biết trong túi ta có thuốc trường sanh bất tử sao?
- Dù ông có sống đến tám vạn kiếp thì cuối cùng cũng rơi vào không.
Lã Động Tân tức giận rút kiếm ném vào Huệ Nam. Kiếm bay đến nửa đường bỗng rơi xuống. Lã Động Tân bèn vái lạy xin chỉ giáo. Huệ Nam bảo:
- Ta không hỏi nửa chõ nấu sơn hà, chỉ hỏi ông tại sao một hạt giẻ lại chứa cả thế giới?
Lã Động Tân tức thời đại ngộ, làm bài kệ sau:
棄 卻 瓢 囔 戚 碎 琴
Khí khước biều nang thích toái cầm
如 今 不 戀 汞 中 金
Như kim bất luyến hống trung kim
自 從 一 見 黃 龍 後
Tự tòng nhất kiến Hoàng Long hậu
始 覺 從 前 錯 用 心
Thủy giác tòng tiền thác dụng tâm.
Bẻ gãy chiếc bầu, đập nát đàn
Hiện nay chẳng thích nước trữ vàng
Sau khi gặp được Hoàng Long đấy
Mới biết từ xưa quấy dụng tâm.
(Thích Thanh Từ dịch)
----------------
Lã Động Tân sinh vào khoảng 860 Tây lịch. Huệ Nam sinh vào khoảng 1002 Tây lịch. Khi hai người gập nhau Lã Động Tân đã gần 200 tuổi lại tự thị mình đã tu tiên đạo lại bị tiểu hòa thượng to tiếng trách mắng đương nhiên không phục. Về sau lại cam tâm thọ giáo, đủ biết uy đức của Hoàng Long thế nào. Ông là người sáng lập Hoàng Long Tông, một trong bẩy tông thiền, đã có một thời cực thịnh. (Hương Thủy Hải)
Lã Động Tân mới đầu tu thuật trường sanh. Do Đó Hoàng Long mới mắng là quỷ giữ thây. Ông lấy làm tự hào về pháp trường sanh này, nhưng Hoàng Long cảnh cáo ông , trường sanh kết quả cũng là không vong. Lúc đó ông hãy còn chấp mà chưa ngộ, đến khi phi kiếm không được mới thực là bị khuất phục, cái tâm chấp trước bị dao động mới chịu lưu tâm tham cứu. Đến khi Hoàng Long hỏi lại một câu, liền đại ngộ.
Trương Tố Dương cũng đã từng nói: người đời căn tính chậm lụt chấp có thân thể, ghét chết thích sống khó mà liễu ngộ. Hoàng lão thương cho lòng tham đó mới cấp cho phép tu sanh Cho thấy tu sanh chỉ là một thủ đoạn không phải là cứu cánh. Về sau có người nhận rằng Lã, Dương hai người chủ trương tánh mạng song tu thật là sai lầm. Nhà Phật bác bỏ tướng ngay có một niệm đầu cũng bác bỏ. Giả như chấp tướng tu sanh hoặc tu mạng thì như đổ dầu vào lửa, tâm đó không thể nhập định được làm sao thấy được tự tánh. (Nhóm Bồ Đề Học Xã)
404 Môi khuấy trà.
Lịch Thôn đang nấu trà, một ông tăng hỏi:
- Ý tổ sư từ Tây sang là gì?
Lịch Thôn giơ môi trà lên.
- Là cái đó sao?
Lịch Thôn bèn ném môi trà vào lò lửa.
(Thiền Cơ)
405 Đơn Hà và Huệ Trung.
Đơn Hà đến thăm Huệ Trung, gập lúc Huệ Trung đang ngủ trưa. Đơn Hà hỏi thị giả:
- Thầy ngươi có nhà không?
- Có nhà nhưng không tiếp khách!
- Sâu xa vậy!
- Dù Phật đến cũng không tiếp.
- Ngươi là đồ đệ giỏi, thầy ngươi phải lấy làm hãnh diện vì ngươi.
Đơn Hà bỏ đi. Khi Huệ Trung thức giấc, thị giả thuật lại. Huệ Trung đánh thị giả và đuổi ra.
(Zen Koans)
---------------
Huệ Trung là quốc sư (thầy của vua) và rất nổi tiếng, Đơn Hà cũng là một vị đại thiền sư. Thị giả đón tiếp Đơn Hà với cung cách Thiền mới đạt được. Đơn Hà nhận ra ngay sự bắt chước, nhưng ông dùng lời khen như quạt than trên lò cho nóng. Khi thị giả kể lại cho thầy nghe, Huệ Trung bèn dập tắt ngọn lửa này cho ông và đuổi ra. Về sau Đơn Hà nghe được chuyện này khen rằng Huệ Trung xứng đáng được gọi là quốc sư. Huệ Trung và Đơn Hà rất hiểu nhau.
406 Ở trong điện ấy.
Một ông tăng hỏi Triệu Châu:
- Thế nào là Phật?
- Ở trong điện ấy!
- Đó không phải là Phật đất sao?
- Phải.
- Thế nào là Phật?
- Ở trong điện ấy!
(Thiền Cơ)
407 Niệm kinh.
Có một ông tăng đang niệm kinh trong phòng. Đạo Ưng ở ngoài cửa hỏi:
- Niệm kinh gì vậy?
- Kinh Duy Ma.
- Ta không hỏi kinh Duy Ma, mà hỏi người niệm kinh niệm kinh gì?
(Thiền Cơ)
408 Đi hỏi lá vàng.
Một ông tăng hỏi Toàn Phó:
- Thiền sư bao nhiêu tuổi?
- Năm ngoái đã thấy tết Trùng Cửu ( mồng 9, tháng 9), nay lại thấy trời thu lá vàng rồi.
- Vậy là niên kỷ đã cao rồi?
- Đi mà hỏi lá vàng.
(Thiền Cơ)
409 Trâu tốt.
Động Sơn đang xem ruộng lúa, có một ông tăng dẫn trâu đi qua. Động Sơn bảo:
- Phải coi kỹ con trâu này, đừng để nó ăn lúa ruộng.
- Nếu là trâu tốt thì không ăn lúa ruộng.
(Thiền Cơ)
410 Trong hang núi nghe được tiếng.
Một ông tăng hỏi Toàn Phó:
- Thiền sư viên tịch rồi đi đâu?
- Nước chẩy không bao giờ gián đoạn, bọt nước theo gió mà trôi.
- Còn tiếp nhận cúng tế không?
- Tiếp nhận.
- Cúng tế thế nào?
- Ngư phủ hát, đập mái chèo xuống nước, ở trong hang núi vẫn nghe được tiếng.
(Thiền Cơ)
411 Quả nhiên nhìn không thấy.
Một ông tăng hỏi Diệu Tế:
- Ngàn Thánh thường đi đường này, đường này là đường gì?
- Quả nhiên nhìn không thấy.
(Thiền Cơ)
412 Là ý gì?
Một ông tăng hỏi Thủ An:
- Tổ sư từ Tây sang Trung Thổ là ý gì?
- Là ý gì?
- Bản lai thân là gì?
- Là thân gì?
- Lẳng lặng không tựa vào đâu, thì thế nào?
- Thế nào là lẳng lặng?
(Thiền Cơ)
413 Giang Tây chẳng lập tông sư.
Một viên quan lại hỏi Thiệu Tông:
- Nghe nói Giang Tây chẳng lập tông sư có phải không?
- Gặp duyên liền lập.
- Gặp duyên thì lập cái gì?
- Giang Tây chẳng lập tông sư.
(Thiền Cơ)
_____________
Căn bản của Đại Thừa Phật giáo là "NHẤT THIẾT PHÁP KHÔNG", nhưng các hệ phái Đại Thừa Phật Giáo ngày nay thì thấy "Nhất thiết pháp CÓ", riêng các Tổ sư Thiền luôn nhắc nhở CHÂN LÝ này : "Không có pháp nào KHẢ LẬP cả !".
414 Không tiếng vang.
Một ông tăng hỏi Đạo Kiền:
- Chưa thỉnh chuông thì thế nào?
- Không tiếng vang.
- Thỉnh chuông rồi thì thế nào?
- Không tiếng vang.
(Thiền Cơ)
_____________
Có một Thiền sư nói "tiền tam tam, hậu tam tam" hàm nghĩa "bất tăng bất giảm", đó là sự tỉnh thức từng phút giây của chư vị Thiền sư.
415 Siêu việt hình tượng.
Tông Bảo nói rằng:
- Những gì bút vẽ thì là tranh, không phải là bút; những gì mắt thấy thì là vật không phải là mắt; những gì tâm biết thì là cảnh không phải là tâm.
(Minh Tâm kiến Tánh Thoại Thiền Tông)
416 Vạn tùng không dạy.
Một ông tăng hỏi Vạn Tùng Hạnh Tú:
- Nếu một người không lìa sanh tử, cũng không đạt niết bàn, thầy có dạy hắn không?
- Ta không dạy.
- Tại sao?
- Lão nạp biết phân phải quấy.
Câu chuyện này được lan truyền đến các thiền viện khác và một hôm Thiên Đồng nói:
- Vạn Tùng có thể phân phải quấy, nhưng hắn không thể lấy bò của nông phu đi hoặc lấy đồ ăn của kẻ đói. Nếu ông tăng đó hỏi ta thì trước khi dứt lời ta đã đánh ông rồi. Vì sao? Bởi vì ngay từ đầu ta đã chẳng kể phải, quấy.
(Zen Koans)
417 Một giấc hoàng lương.
Có một ông tăng trẻ đến Cổ Sơn gặp một ông tăng bị bệnh, mọi người đều xa lánh. Ông tăng trẻ hết lòng săn sóc ông tăng bệnh. Được ít lâu ông tăng bị bệnh hồi phục sức khỏe bèn ra đi. Ông tăng trẻ sau đó lại đi Ngũ Đài Sơn, trên đường về thấy một ngôi chùa, ông tăng bị bệnh đứng ngoài cửa nghênh tiếp, nói:
- Ta đợi ngươi đã lâu rồi!
Bèn dẫn vào chùa rót nước cho uống. Ông tăng trẻ nói:
- Bụng đói rồi!
- Xin đợi một lát, sẽ có cơm ăn.
Nói rồi ông tăng bệnh dắt trâu ra đồng cầy, gieo hạt, nhổ mạ, cấy mạ, làm cỏ, gặt lúa, xay thóc, giã gạo, nấu cơm. Khoảnh khắc bưng cơm nóng ra. Ăn xong ông tăng trẻ từ biệt để đi. Ông tăng bệnh giữ ở lại một đêm. Hôm sau xuống núi. ông tăng trẻ thấy cảnh vật vẫn như cũ nhưng những người quen biết thì không còn ai cả. Thời gian đã trải qua mấy triều đại rồi.
(Minh Tâm Kiến Tánh Thoại Thiền Tông)
418 Tang lễ.
Triệu Châu tham dự tang lễ của một vị hòa thượng cảm khái nói rằng:
- Rất nhiều người chết đi đưa một người sống.
(Minh Tâm Kiến Tánh Thoại Thiền Tông)
419 Lâm chung.
Động Sơn sắp mất, tắm rửa sạch sẽ, thay quần áo, gõ chuông, hướng đại chúng từ biệt, ngồi ngay ngắn mà tắt thở. Đại chúng thương cảm than khóc không thôi. Động Sơn đột nhiên mở mắt ra nói rằng:
- Người xuất gia phải giữ tâm không nhiễm mới là tu hành chân chính. Sanh tử là chuyện thường tình của con người, buồn thảm có ích gì?
Lại sai chủ sự biện ngu si trai. Tăng chúng biết soạn trai xong là phải ly biệt, nên cứ chậm chậm mà làm, kéo dài đến 7 ngày mới xong. Động Sơn cùng đại chúng thọ trai, sau đó nói:
- Hãy im lặng một chút, đừng phiền ta; làm tăng đồ khi người khác sắp mất chớ nên náo động.
Nói rồi về phòng phương trượng, ngồi ngay ngắn mà chết.
(Minh Tâm Kiến Tánh Thoại Thiền Tông)
________________
http://www.daophatngaynay.com/vn/fil..._803957434.jpg
Ảnh minh họa
Nhục thân thiền sư Như Trí được đặt tại nhà Tổ sau khi đã tu bổ.
(viên tịch năm 1723 _ Bảo Thái năm thứ tư triều Lê Dục Tông)
http://www.daophatngaynay.com/vn/pha...u-nhu-tri.html
420 Nhặng xanh đẻ trứng.
Thiền sư Long Sơn hỏi ông tăng đến tham phỏng:
- Ngươi từ đâu đến?
- Từ Lão Túc.
- Lão Túc có lời gì?
- Muốn nói thì ngàn vạn lời, không nói thì một tiếng cũng không.
- Nói vậy thì cũng như nhặng xanh đẻ trứng?
(Thiền Cơ)
421 Động Sơn và Vân Nham.
Một hôm, Động Sơn hỏi Vân Nham:
- Lão sư, người có thể cấp mắt cho con không?
- Mắt ngươi đâu?
- Con không có mắt.
- Nếu có mắt thì sao?
- Sự thực thì cái con muốn không phải là mắt.
Vân Nham hét lên một tiếng lớn đuổi Động Sơn ra; Động Sơn không hoảng sợ, bình tĩnh thành khẩn nói:
- Lão sư, đi ra thì cũng được nhưng con không có mắt, không thấy rõ đường.
- Ta đã chẳng cho ngươi mắt rồi sao, sao nói nhìn không thấy?
Động Sơn nghe lời chỉ dẫn, bỗng nhiên đại ngộ.
(Thiền, Sinh Mạng Đích Vi Tiếu)
422 Tôn trọng.
Đời Tống, Tô Đông Pha có một lần đến Kim Sơn Tự ngồi thiền cùng Phật Ấn. Tô Đông Pha cảm thấy thân tâm thông suốt bèn hỏi Phật Ấn rằng:
- Thiền sư! người thấy đệ tử ngồi thiền thế nào?
- Rất trang nghiêm, giống như Phật.
Tô Đông Pha rất cao hứng, Phật Ấn lại hỏi Tô Đông Pha:
- Học sĩ! ngươi thấy ta ngồi thiền như thế nào?
Tô Đông Pha không bỏ lỡ cơ hội trào lộng, liền đáp:
- Giống một bãi cứt trâu!
Phật Ấn nghe rồi cũng không coi đó là lời ngang ngược. Tô Đông Pha cho rằng lần đàm thoại này mình đã chiếm được thượng phong, gập bạn bè đều mang ra khoe. Chuyện này đến tai Tô Tiểu Muội (em gái Tô Đông Pha, rất thông minh, thi từ đều giỏi), Tô tiểu Muội bèn bảo Tô Đông Pha:
- Ca ca sai rồi! Trong tâm Thiền sư có Phật nên người thấy anh như Phật, còn anh trong tâm có cứt nên thấy thiền sư như cứt.
(Thiền, Sinh Mạng Đích Vi Tiếu)
423 Tham lam.
Có một ông tăng đã học với Vô Đức mấy năm, tự coi là đủ rồi,
muốn đi chỗ khác tham học; xin phép thiền sư cho đi. Vô Đức hỏi:
- Ngươi tự cho là học đủ rồi, ngươi có biết thế nào là đủ không? Được rồi! trước khi đi hãy xếp một chậu đá đem lại đây!
Ông tăng y lời xếp một chậu đá bưng lại. Vô Đức hỏi:
- Chậu đá này đã đầy chưa?
- Đầy rồi!
Vô Đức bèn bỏ mấy nắm cát vào chậu, không có một hạt nào rơi ra ngoài và hỏi tiếp:
- Đầy chưa?
- Đầy rồi!
Vô Đức lại lấy một chén nước đổ lên, không một giọt nào tràn ra ngoài và hỏi tiếp:
- Đầy chưa?
Lúc đó, ông tăng hoảng nhiên khai ngộ.
(Thiền, Sinh Mạng Đích Vi Tiếu)
424 Quét đất.
Tào Sơn hỏi một ông tăng:
- Ngươi đang làm gì đấy?
- Quét đất.
- Quét đằng trước hay đằng sau điện Phật.
- Trước sau đồng thời quét.
- Hãy giúp ta kéo giầy lại đây!
(Thiền Cơ)
425 Đồ chồn hoang.
Ma Cốc đến tham kiến Huệ Trung, nhiễu quanh thiền sàng ba vòng, sau đó đứng trước mặt thiền sư dộng thiền trượng xuống. Thiền sư nói:
- Nếu đã như vậy, đến gặp ta làm gì?
Ma Cốc lại dộng thiền trượng; thiền sư hét:
- Đồ chồn hoang này! Ra mau!
(Thiền Cơ)
426 Nắng vào cửa giấy.
Một lão hòa thượng thấy nắng chiếu vào cửa giấy bèn hỏi Duy Chính:
- Cửa giấy làm sáng nắng hay nắng làm sáng cửa giấy?
- Trong phòng có khách, trưởng lão hãy về coi.
(Thiền Cơ)
______________
Có những câu hỏi "vô bổ" đối với Phật pháp, không cần trả lời, nếu trả lời sẽ lang thang bất định.
427 Vì một người.
Vân Nham hỏi Bách Trượng:
- Thiền sư cả ngày bận rộn vì ai vậy?
- Vì một người.
- Sao không bảo hắn tự làm?
- Hắn không có công cụ.
(Thiền Cơ)
428 Đạo lý ảo diệu.
Một ông tăng hỏi Trí Thường:
- Thế nào là đạo lý ảo diệu?
- Không có người nào có thể lãnh hội.
- Có phương hướng không?
- Có phương hướng liền sai.
- Vậy sao? Không có phương hướng thì lại là cái gì?
- Là ai đang hỏi đạo lý ảo diệu?
Cách một lúc lại nói:
- Đi, đi, nơi đây không phải là chỗ dụng tâm của ngươi!
(Thiền Cơ)
429 Con hổ.
Trí Kiên, Quy Tông theo Nam Tuyền đi vân du. Một hôm trên đường gập một con hổ đi ngang qua. Nam Tuyền hỏi:
- Vừa gập hổ, thấy giống cái gì?
Quy Tông đáp:
- Giống con mèo nhỏ.
Trí Kiên đáp:
- Giống con chó nhỏ.
Và hỏi ngược lại Nam Tuyền, Nam Tuyền đáp:
- Ta thấy là một con vật lớn.
(Thiền Cơ)
______________
Còn các bạn, các bạn sẽ gọi đó là gì ???
430 Na Tra thái tử.
Một ông tăng hỏi Đầu Tử:
- Na Tra thái tử lóc xương trả bố, lóc thịt trả mẹ, bản lai thân của Na tra là gì?
Đầu Tử bỏ tích trượng đang nắm trong tay ra.
(Thiền Cơ)
_______________
_ Bản lai thân của Na tra là gì?
431 Tên bán dưa ở Qua Châu.
Nham Đầu dẫn La Sơn đi tìm đất lập tháp. Đi được một quãng La Sơn gọi:
- Thiền Sư!
- Cái gì?
- Lô đất này đẹp không?
- À! gã bán dưa ở Qua Châu.
(Thiền Cơ)
432 Nhắm mắt thè lưỡi.
Một ông tăng hỏi Hồng Tiến:
- Thế nào là mặt mũi xưa nay?
Hồng Tiến nhắm mắt thè lưỡi, rồi mở mắt thè lưỡi. Ông tăng lại hỏi:
- Mặt mũi xưa nay lại có nhiều dạng như vậy sao?
- Vừa rồi ngươi nhìn thấy gì?
(Thiền Cơ)
433 Ba vị Bồ tát.
Có ông tăng hỏi Trường Sa Cảnh Sầm:
- Thế nào là Văn Thù?
- Tường vách, gạch ngói.
- Thế nào là Quán Âm?
- Âm thanh, ngôn ngữ.
- Thế nào là Phổ Hiền?
- Tâm chúng sanh.
- Thế nào là Phật?
- Là sắc thân chúng sanh.
- Hà sa chư Phật đều cùng một thể, vì sao có nhiều tên?
- Từ nhãn, nhĩ, tâm về nguồn lần lượt gọi là Văn Thù, Quán Âm, Phổ Hiền. Văn Thù là Diệu quán sát trí, Quán Âm là đại Từ, Phổ Hiền là Vô vi diệu hạnh của Phật.
(Minh Tâm Kiến Tánh Thoại Thiền Tông)
434 Oanh hót.
Có một ông tăng đọc kinh Pháp Hoa, gặp câu: " Chư pháp bản tịch diệt" bèn khởi nghi tình, ngày đêm không ngừng tham cứư. Bỗng nhiên nghe tiếng chim oanh hót hoảng nhiên đại ngộ bèn viết một bài kệ:
諸 法 從 本 來
Chư pháp tòng bản lai
皆 自 寂 滅 相
Giai tự tịch diệt tướng
春 至 百 花 開
Xuân chí bách hoa khai
黄 鶯 啼 柳 下
Hoàng oanh đề liễu hạ
Các pháp từ xưa nay
Tướng vốn tự tịch diệt
Xuân đến trăm hoa cười
Dưới liễu Oanh ríu rít.
(Minh Tâm Kiến Tánh Thoại Thiền Tông)
435 Nghe tiếng ếch.
Cư sĩ Trương Cửu Thành, có một lần tham cứu một công án, bỗng nhiên nghe tiếng ếch kêu, lập tức đại ngộ, bèn viết hai câu kệ:
春 天 月 夜 一 聲 蛙
Xuân thiên nguyệt dạ nhất thanh oa
撞 破 乾 坤 共 一 家
Tràng phá càn khôn cộng nhất gia
Đêm xuân trăng sáng, một tiếng ếch kêu
Khua vang vũ trụ.
(Minh Tâm Kiến Tánh Thoại Thiền Tông)
436 Giảng Kinh Niết Bàn.
Thượng tọa Thái Nguyên Phu về ở Duy Dương. Trần thượng thư lưu lại nhà để cung dưỡng. Một hôm ông nói với thượng thư rằng:
- Ngày mai ta sẽ giảng kinh Đại Niết Bàn để báo đáp thượng thư.
Hôm sau thăng tòa. Rất lâu, cầm thước vẩy một cái, nói:
- Ta được nghe như vầy
ngưng lại, rồi gọi:
- Thượng thư!
- Dạ
- Nhất thời Phật tại.
Nói rồi thoát khứ.
(Minh Tâm Kiến Tánh Thoại Thiền Tông)
_____________
Cụm từ "thoát khứ" có nghĩa là "bỏ xác mà về", ý nói vị này đã làm chủ sự sống chết, còn có nhập Niết bàn hay không lại là chuyện khác (chứ không phải là làm như vậy là giảng Kinh Đại Niết Bàn !)